Журнал «Экономика и финансы» №1, 2018

0
182



ЗЕЛЕНКО Елена Александровна,
доцент кафедры международной экономики и туризма, Восточноукраинский национальный университет им. В.Даля, кандидат экономических наук,
г. Северодонецк, Украина

ОЦЕНКА ЭФФЕКТИВНОСТИ ТРАНСФОРМАЦИИ СИСТЕМЫ ЭКОНОМИЧЕСКИХ ОТНОШЕНИЙ НА ОСНОВЕ СОЦИАЛЬНОГО ДИАЛОГА
УДК: 330.111.66,008.8: 332.1(477.61)


Зеленко Е.А. ижтимоий диалог асосида иқтисодий муносабатлар тизими трансформациясининг самарадорлигини баҳолаш

Мақолада ҳозирги замон Украина жамияти ҳудудида иқтисодий муносабатлар тизими трансформациясининг самарадорлигини баҳолашга янгича ёндашув таклиф этилган. Қайд этилишича, инсон омили ва мунтазам ижтимоий диалог жараёнини ҳисобга олган ҳолда баҳолашни жамиятдаги ижтимоий танглик даражасини аниқлаш орқали ҳисоб-китоб қилинадиган жамғарилган ижтимоий капитални ўлчаш орқали амалга ошириш зарур.
Таянч иборалар: баҳолаш, иқтисодий муносабатлар, ижтимоий диалог, ижтимоий капитал, ишонч, ижтимоий танглик.


Зеленко Е.А. ОЦЕНКА ЭФФЕКТИВНОСТИ ТРАНСФОРМАЦИИ СИСТЕМЫ ЭКОНОМИЧЕСКИХ ОТНОШЕНИЙ НА ОСНОВЕ СОЦИАЛЬНОГО ДИАЛОГА

В статье предложен обновленный подход к оценке эффективности трансформации системы экономических отношений на территории современного украинского общества. Отмечено, что, учитывая человеческий фактор и процесс постоянного социального диалога, оценку следует осуществлять через измерение накопленного социального капитала, который рассчитывается путем определения уровня социальной напряженности в общественной среде.
Ключевые слова: оценка, экономические отношения, социальный диалог, социальный капитал, доверие, социальная напряженность.


Zelenko E.A. EFFICIENCY OF ECONOMIC RELATIONS SYSTEM TRANSFORMATION’S EVALUATION ON THE BASIS OF SOCIAL DIALOGUE

There is proposed in the article an updated approach to the effectiveness of the economic relations system transformation for assessment in the areas of modern Ukrainian society. It is noted that, the assessment of the given human factor and the process of constant social dialogue should be carried out by measuring the accumulated social capital, which is calculated by determination of the level of social tension in the historical environment.
Keywords: evaluation, economic relations, social dialogue, social capital, trust, social tension.




АБУЛҚОСИМОВ Ҳасан Пирназарович,
Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети «Иқтисодиёт назарияси» кафедраси профессори, иқтисодиёт фанлари доктори

ЎЗБЕКИСТОНДА КИЧИК БИЗНЕС ВА ХУСУСИЙ ТАДБИРКОРЛИКНИ ДАВЛАТ ТОМОНИДАН ҚЎЛЛАБ-ҚУВВАТЛАШ МЕХАНИЗМИ
УДК 334.722


АБУЛҚОСИМОВ Ҳ.П. ЎЗБЕКИСТОНДА КИЧИК БИЗНЕС ВА ХУСУСИЙ ТАДБИРКОРЛИКНИ ДАВЛАТ ТОМОНИДАН ҚЎЛЛАБ-ҚУВВАТЛАШ МЕХАНИЗМИ

Мақолада Ўзбекистонда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик ривожланишини давлат томонидан тартибга солиш ҳамда қўллаб-қувватлаш механизми таҳлил қилинган ва уни такомиллаштириш йўналишлари ўрганилган.
Таянч иборалар: бизнес, тадбиркорлик, кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик, давлат, давлат томонидан тартибга солиш, механизм.


АБУЛКАСИМОВ Х.П. МЕХАНИЗМ ГОСУДАРСТВЕННОЙ ПОДДЕРЖКИ МАЛОГО БИЗНЕСА И ЧАСТНОГО ПРЕДПРИНИМАТЕЛЬСТВО В УЗБЕКИСТАНЕ

В статье проанализирован механизм государственного регулирования и поддержки развития малого бизнеса и частного предпринимательства в Узбекистане и изучены пути его совершенствования.
Ключевые слова: бизнес, предпринимательство, малый бизнес и частное предпринимательство, государство, государственное регулирование, механизм.


ABULQOSIMOV H.P. THE MECHANISM OF SUPPORT OF THE SMALL BUSINESS AND INTREPRENERSHIP

There is discussed in the article the issues of the entrepreneurship in the Republic of Uzbekistan, the role of the entrepreneurship in solving of social problems, including unemployment and necessity of development the mechanism of the entrepreneurship supporting on behalf of authorities.
Keywords: business, entrepreneurship, small business and private entrepreneurship, government, government regulation, mechanism.




НУРЛАНОВА Наиля Капеновна,
заместитель директора Института экономики Комитета науки Министерства образования и науки Республики Казахстан, доктор экономических наук, профессор;
РАСУЛЕВ Алишер Файзиевич,
профессор Ташкентского государственного экономического университета, доктор экономических наук

ОСНОВНЫЕ ТРЕНДЫ И РИСКИ ДЛЯ УСТОЙЧИВОГО РАЗВИТИЯ В СТРАНАХ ЦЕНТРАЛЬНОЙ АЗИИ
УДК 339.976


НУРЛАНОВА Н.К., РАСУЛЕВ А.Ф. МАРКАЗИЙ ОСИЁ МАМЛАКАТЛАРИ БАРҚАРОР РИВОЖЛАНИШИНИНГ АСОСИЙ ЙЎНАЛИШЛАРИ ВА ХАТАРЛАРИ

Мақолада Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлигига кирувчи Марказий Осиё мамлакатларида иқтисодий ва ижтимоий ривожланишнинг асосий йўналишлари таҳлили баён этилган. Асосий эътибор Марказий Осиё минтақаси мамлакатларининг барқарор ривожланиш даражасини акс эттирувчи кўрсаткичларга қаратилган. Ижтимоий-иқтисодий тараққиётнинг асосий кўрсаткичлари динамикасини пасайтирувчи салбий омиллар ажратиб кўрсатилган. Миллий иқтисодиётлар барқарор ривожининг асосий хатар (риск)ларига тавсиф берилган. Марказий Осиё мамлакатлари барқарор иқтисодий ўсишининг асосий йўналишлари ва таъминлаш чора-тадбирлари кўрсатилган.
Таянч иборалар: асосий йўналиш (тенденция)лар, Марказий Осиё мамлакатлари, иқтисодий ривожланиш, ижтимоий прогресс, барқарор ривожланиш, салбий омиллар, риск (хатар)лар, тенгсизлик, «яшил иқтисодиёт».


НУРЛАНОВА Н.К., РАСУЛЕВ А.Ф. ОСНОВНЫЕ ТРЕНДЫ И РИСКИ ДЛЯ УСТОЙЧИВОГО РАЗВИТИЯ В СТРАНАХ ЦЕНТРАЛЬНОЙ АЗИИ

В статье представлен анализ основных трендов экономического и социального развития в странах Центральной Азии, входящих в Содружество Независимых государств. Основное внимание уделено анализу показателей, отражающих уровень устойчивого развития стран Центрально-Азиатского региона. Выделены негативные факторы, определившие понижающую динамику основных показателей социально-экономического развития. Дана характеристика основных рисков устойчивому развитию национальных экономик. Раскрыты приоритетные направления и меры по обеспечению устойчивого экономического развития стран Центральной Азии.
Ключевые слова: основные тренды, страны Центральной Азии, экономическое развитие, социаль­ный прогресс, устойчивое развитие, негативные факторы, риски, неравенство, «зеленая экономика».


NURLANOVA N.K., RASULEV A.F. GENERAL TRENDS AND MAIN RISKS FOR SUSTAINABLE DEVELOPMENT IN CENTRAL ASIAN COUNTRIES

It is presented in the article, the analysis of the main trends of economic and social development in the countries of Central Asia, members of the Commonwealth of Independent States. The main attention is given to the analysis of indicators reflecting the level of sustainable development of the countries of the Central Asian region. It is singled out the negative factors that determine the decreasing dynamics of the basic indicators of social and economic development. It is given the characteristics of the main risks to the sustainable development of national economies. There is disclosed the priority directions and measures to ensure sustainable economic development of Central Asian states.
Keywords: main trends, Central Asian countries, economic development, social progress, sustainable development, negative factors, risks, inequality, «green economy».




МУМИНОВ Нозим Гаффарович,
Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети «Иқтисодиёт назарияси» кафедраси мудири, иқтисод фанлари номзоди, доцент

ТУРКИЯ РЕСПУБЛИКАСИДА ДАВЛАТ ХАРИДЛАРИНИ ТАШКИЛ ЭТИШ ХУСУСИЯТЛАРИ
УДК 339.376


МУМИНОВ н.г. ТУРКИЯ РЕСПУБЛИКАСИДА ДАВЛАТ ХАРИДЛАРИНИ ТАШКИЛ ЭТИШ ХУСУСИЯТЛАРИ
Мақолада Туркия Республикасида давлат харидларини ташкил этишнинг асосий тамойиллари ва уларнинг самарадорлигини баҳолаш хусусиятлари таҳлил этилган. Туркия Республикасида давлат харидлари самарадорлигининг кўрсаткичлари ўрганилган.
Таянч иборалар: давлат хариди, ошкоралик, шаффофлик, тендер, самарадорлик.


МУМИНОВ Н.Г. ОСОБЕННОСТИ ОРГАНИЗАЦИИ ГОСУДАРСТВЕННЫХ ЗАКУПОК В ТУРЦИИ

В статье проведен анализ основных принципов организации государственных закупок и особенности оценки их эффективности в Турецкой Республике. Изучены показатели эффективности государственных закупок в Турецкой Республике.
Ключевые слова: государственная закупка, открытость, прозрачность, тендер, эффективность.


MUMINOV N.G. PECULIARITIES OF ORGANIZATION OF STATE PURCHASING IN TURKEY

In the article, an analysis of the main principles of the organization of public procurement and the features of assessing their effectiveness in the Republic of Turkey are considered. As well, the indicators of the effectiveness of public procurement in the Republic of Turkey were studied.
Keywords: state procurement, openness, transparency, tender, efficiency.




МУСАГАЛИЕВ Ажинияз Жумагулович,
Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ табиий фанлар илмий тадқиқот институти, иқтисод фанлари номзоди, доцент

Молиявий муносабатларнинг назарий методологик жиҳатлари ва Қорақалпоғистон Республикаси бюджетининг ҳозирги умумий ҳолати
УДК: 336.221 (575.1)


Мусагалиев А. Ж. МОЛИЯВИЙ МУНОСАБАТЛАРНИНГ НАЗАРИЙ-МЕТОДОЛОГИК ЖИҲАТЛАРИ ВА ҚОРАҚАЛПОҒИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ БЮДЖЕТИНИНГ ҲОЗИРГИ УМУМИЙ ҲОЛАТИ

Мақолада Қорақалпоғистон Республикасининг минтақавий ривожланиши ҳақида фикр юритилган. Хусусан, «минтақа» тушунчасига берилган таърифларнинг назарий таҳлили, мамлакат минтақавий бюджет-солиқ тизимида «марказ-минтақа» шаклига хос бўлган муносабатларнинг акс этиши ёритилган. Минтақада маҳаллий бюджет даромадларининг шаклланиши, республика бюджетида Қорақалпоғистон Республикаси бюджет даромадлари ва харажатлари улуши ҳамда республика бюджетидан бюджет субвенцияларининг меъёрий миқдорлари тадқиқ этилган. Минтақани табиий хом ашё ресурсларидан фойдаланиш эвазига ўз-ўзини ривожлантириш таклиф этилган.
Таянч иборалар: минтақа, ривожланиш, бюджет, солиқ, табиий хом ашё, маҳаллий бюджетлар, субвенция.


Мусагалиев А. Ж. ТЕОРЕТИКО-МЕТОДОЛОГИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ ФИНАНСОВЫХ ОТНОШЕНИИ И НЫНЕШНЕЕ ОБЩЕЕ СОСТОЯНИЕ БЮДЖЕТА РЕСПУБЛИКИ КАРАКАЛПАКСТАН

В статье представлены данные о региональном развитии Республики Каракалпакстан. В частности, освещается теоретический анализ данных определения «регион», с отражением отношений данном в виде «центр-регион» в региональной бюджетно-налоговой системе страны. Также исследованы формирование доходов местных бюджетов региона, доля доходов и расходов бюджета Респуб­лики Каракалпакстан в республиканском бюджете, предельные размеры бюджетных субвенций из республиканского бюджета. Даны рекомендации по саморазвитию региона за счет использования природно-сырьевых ресурсов.
Ключевые слова: регион, развитие, бюджет, налоги, природные ресурсы, местные бюджеты, субвенция.


MUSAGALIYEV A.J. THEORETICALLY-METHODOLOGICAL ASPECTS OF FINANCIAL RELATIONS AND GENERAL CONDITION OF BUDGET OF REPUBLIC OF KARAKALPAKSTAN

There is discussed in the article the regional development of the Republic of Karakalpakstan. In particular, it is provided theoretical analysis of ‘region’ term in the lightness of ‘center-region’ budget relation, considered Karakalpakstan budget in the system of the state budget. Formation of local budget incomes of region, share of incomes and expenses budget of Republic of Karakalpakstan in republic budget, also marginal sizes of budget subventions from republic budget are considered. As resume recommendation for development region on the basis of natural-raw material resources implementation are provided.
Keywords: region, development, budget, taxes, naturel resources, local budgets, subventions.




ҚУРБОНОВ Шодликбек Марксович,
Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги Ўқув маркази «Бухгалтерия ҳисоби ва ахборот технологиялари» кафедраси мудири

ТИББИЁТ ХОДИМЛАРИ МЕҲНАТИГА ҲАҚ ТЎЛАШ ТАРТИБИ ВА УНИНГ БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ ҲАМДА «UzASBO»ДАСТУРИЙ МАЖМУАСИДА ЮРИТИЛИШИ
УДК 336.144


ҚУРБОНОВ Ш. М. ТИББИЁТ ХОДИМЛАРИ МЕҲНАТИГА ҲАҚ ТЎЛАШ ТАРТИБИ ВА УНИНГ БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ ҲАМДА «UzASBO»ДАСТУРИЙ МАЖМУАСИДА ЮРИТИЛИШИ

Мақолада соғлиқни сақлаш давлат тизими ташкилотларининг тиббиёт ходимлари меҳнатига ҳақ тўлаш тизими, уни тартибга солувчи меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатлар, белгиланган қоидалар, меҳнатга ҳақ тўлаш бўйича амалга ошириладиган бухгалтерия ҳисоб-китоблари, ўриндошлик асосида ҳамда бир неча касб ва лавозимда ишлаш тартиб-қоидалари келтирилган.
Таянч иборалар: меҳнатга ҳақ тўлаш разрядлари, тариф коэффициентлари, тариф сеткаси, ставкалар, лавозимлар, малака тоифаси, тиббиёт муассасаси типи, ўриндошлик асосида ишлаш, ички ўриндошлик, ташқи ўриндошлик, бир неча лавозимда ишлаш.


ҚУРБОНОВ Ш. М. ПОРЯДОК БУХГАЛТЕРСКОГО УЧЕТА ОПЛАТЫ ТРУДА РАБОТНИКОВ МЕДИЦИНСКИх УЧРЕЖДЕНИЙ И ЕГО ВЕДЕНИЕ С ИСПОЛЬЗОВАНИЕМ ПРОГРАММНОГО ПРОДУКТА «UzASBO»

В статье приводится порядок ведения бухгалтерского учета оплаты труда работников медицинский учреждений, нормативно-правовые документы, регулирующие их, утвержденные правила и положения работы по совместительству, а также их ведение с использованием Программного продукта «UZASBO».
Ключевые слова: разряды оплаты труда, тарифные коэффициенты, тарифная сетка, ставки, должности, квалификационный разряд, тип медицинского учреждения, работа по совместительству, внут­реннее совместительство, внешнее совместительство, работа на нескольких должностях.


QURBONOV Sh.M. THE ORDER OF SALARY ACCRUEMENT AND ACCOUNTING PRACTICE IN THE MEDICAL INSTITUTIONS, WITH IMPLEMENTATION OF THE SOFTWARE «UzASBO»

There is discussed in the article the order of salary accruement and accounting practice in the medical institutions, of Uzbekistan. It is disclosed the legislative norms regulating, adopted rules of the second job employment, including internal second job employment and outsourced second job employment with implementation of the software product «UzASBO».
Keywords: category of payment, payment rate coefficients, scale of charges, basic rates, positions, qualification rate, medical institution type, second job employment, working on several positions.




МИРЗАКАРИМОВА Муяссар Муминовна,
Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти «Корпоратив бошқарув» кафедраси доценти, иқтисод фанлари номзоди;
АЗИМОВА Лола,
Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти «Корпоратив бошқарув» кафедраси катта ўқитувчиси

БАНДЛИК БЕҚАРОРЛИГИ ВА УНИНГ ЁЛЛАНМА ИШЧИЛАР ИЖТИМОИЙ-ИҚТИСОДИЙ АҲВОЛИГА ТАЪСИРИ
УДК 331.526


МИРЗАКАРИМОВА М.М., АЗИМОВА Л. БАНДЛИК БЕҚАРОРЛИГИ ВА УНИНГ ЁЛЛАНМА ИШЧИЛАР ИЖТИМОИЙ-ИҚТИСОДИЙ АҲВОЛИГА ТАЪСИРИ

Мақолада иқтисодиётда кафолатланмаган ва муҳофазаланмаган меҳнат муносабатларининг тарқалиши билан белгиланадиган бандлик беқарорлиги жараёнлари муҳокама қилинган. Иқтисодий фаол аҳоли учун ижтимоий-меҳнат соҳасидаги беқарорликнинг салбий оқибатлари тавсифланади.
Таянч иборалар: бандлик беқарорлиги, прекаризациялашган иш, бандликнинг расмий беқарорлиги, бандликнинг норасмий беқарорлиги.


МИРЗАКАРИМОВА М.М., АЗИМОВА Л. НЕУСТОЙЧИВОСТЬ ЗАНЯТОСТИ И ЕЁ ВЛИЯНИЕ НА СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОЕ ПОЛОЖЕНИЕ НАЁМНЫХ РАБОТНИКОВ

В статье изучаются процессы прекаризации занятости, обусловленные развитием негарантированных и незащищенных трудовыми отношениями в экономике. Характеризуются негативные последствия неустойчивости в социально-трудовой области для экономическо-активного населения.
Ключевые слова: нестабильная занятость, негарантированная работа, официальная неустойчивость занятости, неофициальная неустойчивость занятости.


MIRZAKARIMOVA М.M., AZIMOVA L. VAGARY EMPLOYMENT AND ITS INFLUENCE UPON SOCIAL-ECONOMIC POSITION OF HIRED WORKMEN

There is discussed in the article the processes of unstable employment, caused with development by the not guaranteed and not protected labor relations in economy. There are characterized negative consequences to the socio-labor area of the economic-active population’s instable employment.
Keywords: precarious employment, precarious work, official instability of employment, informal, instability of employment.




АЗИЗОВА Сайёра Хамидуллаевна,
Ўзбекистон Миллий Университети «Иқтисодиёт назарияси» кафедраси ўқитувчиси

МЕҲНАТ ИНТИЗОМИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ЙЎНАЛИШЛАРИ
УДК: 331.104.2


АЗИЗОВА С.Х. МЕҲНАТ ИНТИЗОМИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ЙЎНАЛИШЛАРИ

Мақолада меҳнат интизомининг моҳияти, турлари, шакллари ва уни мустаҳкамлаш йўллари ва усуллари қиёсий таҳлил асосида ёритиб берилган. Шунингдек, меҳнат интизомини таъсир характери, муҳити ва интизомий муносабат объектларига кўра турлари ўрганилиб, меҳнат интизомини таъминлаш бўйича таклифлар берилган.
Таянч иборалар: меҳнат, меҳнат интизоми, интизом, меҳнатни рағбатлантириш.


АЗИЗОВА С.Х. НАПРАВЛЕНИЯ РАЗВИТИЯ ТРУДОВОЙ ДИСЦИПЛИНЫ

На основе сравнительного анализа в статье рассматривается сущность трудовой дисциплины, типы, формы, пути укрепления трудовой дисциплины. Также изучаются виды дисциплины по характеру воздействия, по сфере и по объектам дисциплинарных отношений, и разработаны рекомендации по обеспечению трудовой дисциплины.
Ключевые слова: труд, дисциплина труда, дисциплина, поощрение труда.


AZIZOVA S.X. DIRECTIONS OF DEVELOPMENT OF LABOR DISCIPLINE

Based on a comparative analysis, the article deals with the essence of labor discipline, types, forms, ways of strengthening labor discipline. Also, the types of discipline are studied according to the nature of the impact on the sphere and on the objects of disciplinary relations, and recommendations have been developed to maintain labor discipline.
Keywords: labor, discipline of work, discipline, labor incentive.




ҚЎЗИБОЕВ Беҳзод Ҳамидович,
Урганч давлат университети «Туризм» кафедраси ўқитувчиси

МИНТАҚАНИ ИЖТИМОИЙ-ИҚТИСОДИЙ РИВОЖЛАНТИРИШДА АУТСОРСИНГ ХИЗМАТЛАРИНИНГ ТУТГАН ЎРНИ
УЎК 338.46


ҚЎЗИБОЕВ Б.Ҳ. МИНТАҚАНИ ИЖТИМОИЙ-ИҚТИСОДИЙ РИВОЖЛАНТИРИШДА АУТСОРСИНГ ХИЗМАТЛАРИНИНГ ТУТГАН ЎРНИ

Мақолада минтақани ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришда аутсорсинг хизматларининг тутган ўрни кўрсатилган. Шунингдек, истиқболда минтақада аутсорсинг хизматларини ривожлантириш бўйича таклифлар берилган.
Таянч иборалар: минтақа, аутсорсинг хизматлари, маркетинг, аутсорсер корхона.


КУЗИБОЕВ Б.Х. РОЛЬ АУТСОРСИНГОВЫХ УСЛУГ В СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОМ РАЗВИТИИ РЕГИОНА

В статье показана роль аутсорсинговых услуг в социально-экономическом развитии региона. А также даны предложения по дальнейшему развитию аутсорсинговых услуг в регионе.
Ключевые слова: регион, аутсорсинговые услуги, маркетинг, предприятие-аутсорсер.


KUZIBOEV B.H. THE ROLE OF OUTSOURCING SERVICES IN THE SOCIO-ECONOMIC DEVELOPMENT OF REGION

The article shows the role of outsourcing services in the social-economic development of the region. Also suggestions for further development of outsourcing services in the region are given.
Key words: region, outsourcing services, marketing, outsourcer organization.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 29 декабрдаги «Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг ҳақиқий аъзоларини тасдиқлаш тўғрисида»ги фармони билан 22 йиллик узоқ танаффусдан сўнг академиянинг Ҳайъати ва фаолият кўрсатаётган ҳақиқий аъзолари тавсиясига кўра, Фанлар академиясининг 32 нафар янги ҳақиқий аъзолари тасдиқланди. Улар орасида иқтисодиёт фанлари бўйича ҳурматли домламиз, Аимбетов Нағмет Қаллиевичнинг академик унвонига сазовар бўлганлиги ҳаммамизни жуда қувонтирди.