Журнал «Экономика и финансы» №6, 2016

0
216
Журнал «Экономика и финансы» №6, 2016

СОДЕРЖАНИЕ

Татаркин А. И. Теоретико-методологические основы формирования смешанной экономики Российской Федерации


ТАТАРКИН А. И. РОССИЯ ФЕДЕРАЦИЯСИ АРАЛАШ ИҚТИСОДИЁТИНИ ШАКЛЛАНТИРИШНИНГ НАЗАРИЙ-МЕТОДОЛОГИК АСОСЛАРИ
Ижтимоий-иқтисодий ва жамоатчилик моделининг аралаш модели доирасида давлат томонидан тартибга солишнинг «нуқтали» усулидан фаол ва самарали фойдалишнинг зарурати асосланади. Ушбу усул бизнеснинг барча шакллари (хусусий, давлат иштироки билан) тизимли ривожланиши учун қулай ва тенг шароитлар яратади. Мақолада аралаш моделнинг Россия Федерациясида самарали амалга оширилишининг назарий-методологик имкониятлари асосланган.
Таянч иборалар: ижтимоий-иқтисодий тараққиётни тартибга солишнинг назарийметодологик йўналишлари, тартибга солишда турли моделларнинг роли, либерал-бозор, давлат-режали, аралаш, жамиятни тартибга солиш салоҳияти, тартибга солиш таъсири сифати ва унинг «чегаралари», тартибга солиш таъсири натижавийлигининг баҳоланиши.


ТАТАРКИН А.И. ТЕОРЕТИКО-МЕТОДОЛОГИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ ФОРМИРОВАНИЯ СМЕШАННОЙ ЭКОНОМИКИ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ
В рамках смешанной модели социально-экономического и общественного развития обосновывается необходимость более активного и, главное, результативного использования «точечного» государственного регулирования, создавая благоприятные и равные условия для системного развития всех форм (частного, с государственным участием) бизнеса и расширяя «коридор возможностей» для пространственного обустройства всех российских территорий и повышения качества и уровня жизни всего российского населения, независимо от места его проживания и занимаемой должности. Обоснована теоретико-методологическая возможность успешной реализации смешанной модели в Российской Федерации.
Ключевые слова: теоретико-методологические направления регулирования социально-экономического развития, роль разных моделей в регулировании, либеральнорыночное, государственно-плановое, смешанное, их преимущества и «провалы», регулирующий потенциал общества, качество регулирующего воздействия и его «границы», оценка результативности регулирующего воздействия.

Абулқосимов Ҳ.П. Тадбиркорлик фаолияти иқтисодий хавфсизлигига таҳдидлар ва уларнинг олдини олиш усуллари

Нигматова Д.З., Саидрасулова М.С. Корхоналарда замонавий бошқарув ва кадрларни қайта тайёрлаш тизимининг хориж тажрибаси (япон менежменти мисолида)

Азизова С.Х. Стратегические направления развития сферы услуг в условиях модернизации экономики

Боев Х.И., Адилов Б.Б., Корпоратив бошқарувни ташкиллаштириш заминида аҳолини ижтимоий ҳимоялашни амалга ошириш

Сабиров У. Воситачилик тадбиркорлиги ҳақида

Жанназарова Г.К., Умаров О.О. Приоритетные задачи развития потенциала плодоовощной отрасли Республики Узбекистан


АБУЛҚОСИМОВ Ҳ.П. ТАДБИРКОРЛИК ФАОЛИЯТИ ИҚТИСОДИЙ ХАВФСИЗЛИГИГА ТАҲДИДЛАР ВА УЛАРНИНГ ОЛДИНИ ОЛИШ УСУЛЛАРИ
Мақолада бозор иқтисодиёти шароитида тадбиркорлик фаолияти иқтисодий хавфсизлиги ва унга таҳдидлар тушунчаларининг мазмуни очиб берилган. Таҳдидларнинг турлари, шу жумладан, фирибгарликнинг келиб чиқиш сабаблари, оқибатлари баён қилинган. Мақолада, шунингдек, фирибгарликнинг олдини олиш усуллари таҳлил қилиниб, хавфсизлик тизимини ташкил этиш бўйича тегишли таклиф ва тавсиялар келтирилган.
Таянч иборалар: тадбиркорлик, иқтисодий хавфсизлик, таҳдидлар, фирибгарлик, саноат шпионажи, тижорат сири, хавфсизлик тизими, хавфсизлик хизмати, ишбилармонлик муҳити.


АБУЛКАСИМОВ Х.П. УГРОЗЫ ЭКОНОМИЧЕСКОЙ БЕЗОПАСНОСТИ
ПРЕДПРИНИМАТЕЛЬСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ И МЕТОДЫ ИХ ПРЕДОТВРАЩЕНИЯ
В статье раскрывается сущность понятий экономическая безопасность и угрозы экономической безопасности. В ней изложены виды угроз экономической безопасности, в т.ч. мошенничество, причины их возникновения и последствия. В ней на основе анализа методов предотвращения угроз на экономическую безопасности предпринимательской деятельности приведены соответствующие предложения и рекомендации по созданию систем безопасности. Ключевые слова: предпринимательство, экономическая безопасность, угрозы, мощенничество, коммерческая тайна, промышленный шпионаж, система безопасности, служба безопасности, деловая среда.


ABULKASIMOV H.P. THE THREATS TO ECONOMIC SECURITY OF THE BUSINESS ENTREPRENEURSHIP AND WAYS OF THEIR PREVENTIONS
The article reveals the essence of the concepts of economic security and threat. There are written the types of threat such as fraud and the reasons of its origin and consequences. It was based on the analysis of methods of prevention of threat to economic security of the business enterprise, and suggested appropriate proposals and recommendations for the establishment of systems of security.
Keywords: enterprise, entrepreneurship, economic security, threats, fraud, commercial classified information, industrial espionage, security system, security service, business environment.


НИГМАТОВА Д.З., САИДРАСУЛОВА М.С. КОРХОНАЛАРДА ЗАМОНАВИЙ БОШҚАРУВ ВА КАДРЛАРНИ ҚАЙТА ТАЙЁРЛАШ ТИЗИМИНИНГ ХОРИЖ ТАЖРИБАСИ (ЯПОН МЕНЕЖМЕНТИ МИСОЛИДА)
Мақолада япон менежменти тажрибаси мисолида корхоналарда кадрларни қайта тайёрлаш ва бошқаришнинг миллий хусусиятлари таҳлил қилинган. Ушбу илғор тажрибадан миллий иқтисодиётимизда фойдаланиш имкониятлари очиб берилган.
Таянч иборалар: кадрларни ўқитиш ва уларни бошқариш тизими, япон менежменти, «иш жойида тайёрлаш» (on-the-job training, OJT) методи, «multiple skilling» атамаси, «ўзгармас иш тажрибаси» – «shushin koyo», ишчилар бирлашмалари.


НИГМАТОВА Д.З., САИДРАСУЛОВА М.С. ЗАРУБЕЖНЫЙ ОПЫТ СИСТЕМЫ СОВРЕМЕННОГО УПРАВЛЕНИЯ И ПЕРЕПОДГОТОВКИ КАДРОВ НА ПРЕДПРИЯТИЯХ (НА ПРИМЕРЕ ЯПОНСКОГО МЕНЕДЖМЕНТА)
В этой статье на примере японского опыта менеджмента анализированы национальные особенности переподготовки и управления кадров на предприятиях. Раскрыты возможности использования этого передового опыта в национальной экономике Узбекистана.
Ключевые слова: система переподготовки и управления кадров, японский менеджмент, методы подготовки на рабочем месте, термин «multiple skilling», неизменяющийся опыт работы – «shushin koyo», союз рабочих.


АЗИЗОВА С.Х. МОДЕРНИЗАЦИЯ ШАРОИТИДА ХИЗМАТЛАР СОҲАСИНИ РИВОЖЛАНТИРИШНИНГ АСОСИЙ ЙЎНАЛИШЛАРИ
Ҳозирги вақтда тизимли ўзгаришлар ва ижтимоий омилларнинг таъсири остида иқтисодий тизимга ҳам ўзгаришлар кирмоқда. Шу сабабли хизматлар соҳаси жамоатчилик ҳаётида муҳим ўринни эгаллайди ва унга таъсир кўрсатади. Мақола хизматлар соҳасида янги услубларни яратиш муаммосига бағишланган.
Таянч иборалар: хизматлар соҳаси, масофали савдо, аутсоринг, инжиниринг.


АЗИЗОВА С.Х. СТРАТЕГИЧЕСКИЕ НАПРАВЛЕНИЯ РАЗВИТИЯ СФЕРЫ УСЛУГ В УСЛОВИЯХ МОДЕРНИЗАЦИИ ЭКОНОМИКИ
В настоящее время экономическая система претерпевает значительные изменения как в связи со структурными сдвигами, так и под воздействием различных социальных факторов. Поэтому важнейшей областью общественной жизни является сфера услуг, которая оказывает заметное влияние на все стороны нашей деятельности. Статья посвящена проблеме создания новых методов управления в сфере услуг.

Ключевые слова: сфера услуг, дистанционная торговля, аутсорсинг, инжиниринг


AZIZOVA S.H. STRATEGIC DIRECTIONS OF SERVICING DEVELOPMENT IN THE CONDITIONS OF ECONOMY MODERNIZATION
At present the economic system undergoes considerable changes related to both structural shifts and various social factors. Therefore, the major area of public life is the sphere of services which makes appreciable impact on all sides of our activity. This paper deals with the creation of new management methods in sphere of services.

Keywords: sphere of services, remote trade, outsourcing, engineering.


БОЕВ Х.И., АДИЛОВ Б.Б. КОРПОРАТИВ БОШҚАРУВНИ ТАШКИЛЛАШТИРИШ ЗАМИНИДА АҲОЛИНИ ИЖТИМОИЙ ҲИМОЯЛАШНИ АМАЛГА ОШИРИШ
Мақолада корпоратив бошқарувнинг моҳияти, мазмуни, асосий вазифалари ҳамда усуллари ҳақида фикр юритилган бўлиб, ижтимоий ҳаётдаги муносабатлар таҳлил этилган.
Таянч иборалар: ижтимоий сиёсат, ижтимоий ҳимоя, корпоратив бошкарув, корпоратив корхоналар, мулкчилик муносабатлари, маҳаллий бошқарув, ҳокимиятлар, жамоа ташкилотлари, маҳаллалар.


БОЕВ Х.И., АДИЛОВ Б.Б. ОСУЩЕСТВЛЕНИЕ СОЦИАЛЬНОЙ ЗАЩИТЫ НАСЕЛЕНИЯ В ОСНОВЕ ОРГАНИЗАЦИИ КОРПОРАТИВНОГО УПРАВЛЕНИЯ
В статье рассмотрены сущность, содержание корпоративного управления и его основные функции, а так же проанализированы виды отношений социальной жизни.
Ключевые слова: социальная политика, социальная защита, корпоративное управление, корпоративные предприятия, отношения собственности, местные органы власти, трудовые организации, махалли.


BOYEV X.I., ADILOV B.B. IMPLEMENTATION OF SOCIAL SECURITY AT THE HEART OF CORPORATE GOVERNANCE
There is discussed in the article the meaning and main objects of a corporative management. Types of relationship in the corporate community are as well analyzed.
Keywords: social policy, social protection, corporative management, corporative companies, the attitude of ownership, local management, authorities, union organizations, neighbor hoods.


САБИРОВ У. ВОСИТАЧИЛИК ТАДБИРКОРЛИГИ ҲАҚИДА
Мақола ўрта махсус, касб-ҳунар таълими муассасаларидаги ўқитувчи ва келгусида тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланишни режа қилган битирувчиларга воситачилик тадбиркорлиги тўғрисида маълумот ва тавсиялар беришга қаратилган.
Таянч иборалар: тадбиркорлик, воситачилик тадбиркорлиги, биржа, биржа аъзолари, дилер, маркет-мейкер, брокер, риэлтор, «Яхши дистрибьюторлик амалиёти».


САБИРОВ У. О ПОСРЕДНИЧЕСКОМ ПРЕДПРИНИМАТЕЛЬСТВЕ
Статья направлена на информирование и выдачу рекомендаций о посредническом предпринимательстве преподавателям и выпускникам средних специальных, профессиональных образовательных учреждений, которые в будущем запланировали заниматься предпринимательской деятельностью.
Ключевые слова: предпринимательство, посредническое предпринимательство, биржа, члени биржи, дилер, маркет-мейкер, брокер, риэлтор, «Надлежащая дистрибьюторская практика».


SABIROV U. ABOUT THE INTERMEDIARY BUSINESS
The aim of the article is to give information and advices regarding the intermediary business to graduates who are going to engage in business activities in the future and teachers of secondary special and vocational educational establishments.
Keywords: business, intermediary business, exchange, members of the exchange, dealer, market maker, broker, realtor, «Good Distribution Practice».


ЖАННАЗАРОВА Г.К., УМАРОВ О.О. ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ МЕВА ВА САБЗАВОТ ТАРМОҒИ САЛОҲИЯТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШНИНГ УСТУВОР ВАЗИФАЛАРИ
Мақолада Ўзбекистон Республикасининг бозор иқтисодиётига кириб боришидаги ўзгаришлар ва бу борада озиқ-овқат саноатини мукаммалаштириш чора-тадбирлари, мева-сабзавот маҳсулотларини етиштириш бўйича прогноз кўрсаткичлари таҳлили ҳақида маълумотлар келтирилган.
Таянч иборалар: агросаноат комплекси, озиқ-овқат товарлари ассортименти, мевасабзавот консервалари, шарбатлар, ичимликлар, ўсимлик ёғи, гўшт-сут маҳсулотлари.


ЖАННАЗАРОВА Г.К., УМАРОВ О.О. ПРИОРИТЕТНЫЕ ЗАДАЧИ РАЗВИТИЯ ПОТЕНЦИАЛА ПЛОДООВОЩНОЙ ОТРАСЛИ РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН
В данной статье приводятся данные об изменениях, происходящих в Узбекистане в процессе перехода к рыночной экономике, в том числе меры по совершенствованию пищевой промышленности и анализ прогнозных параметров производства плодоовощной продукции.
Ключевые слова: агропромышленный комплекс, ассортимент пищевых и продовольственных товаров, плодоовощные консервы, соки, напитки, растительные масла, мясомолочные изделия.


JANNAZAROVA G.К., UMAROV O.O. PRIORITIES OF FRUIT AND VEGETABLE SECTOR POTENTIALDEVELOPMENT IN THE REPUBLIC OF UZBEKISTAN
There is presented data in the articleabout the changes taking place in Uzbekistan in the process of transition to a market economy, including measures to improve food processing, as well made analysis of fruits and vegetablesproduction parametersforecast.
Keywords: agriculture, food and range of food products, canned fruit and vegetables, juices, beverages, vegetable oils, meat and dairy products.

Хайдаров М.Т. Давлат молиясини бошқаришнинг долзарб масалалари


ХАЙДАРОВ М.Т. ДАВЛАТ МОЛИЯСИНИ БОШҚАРИШНИНГ ДОЛЗАРБ МАСАЛАЛАРИ
Мақолада давлат молия тизими ҳақида асосий тушунчалар, давлат бюджетининг моҳияти, Давлат монетар ва солиқ бюджет сиёсатлари боғлиқлиги, давлат молиясини бошқариш ва бунда молиявий механизмнинг турли хиллари кўрсатилган.
Таянч иборалар: молия тизими, давлат бюджети, монетар сиёсат, солиқ-бюджет сиёсати, молияни бошқариш, молия механизми, маъмурий бошқарув, мувофиқлаштирувчи бошқариш, молиявий дастак.


ХАЙДАРОВ М.Т. АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ УПРАВЛЕНИЯ ГОСУДАРСТВЕННЫМИ ФИНАНСАМИ
В настоящей статье приводятся основные понятия государственной финансовой системы, значимость государственного бюджета, взаимозависимость монетарной и налогово-бюджетных политик, управление государственными финансами и некоторые виды финансового механизма.

Ключевые слова: финансовая система, государственный бюджет, монетарная политика, налогово-бюджетная политика, управление финансами, финансовый механизм, административное управление, оптимизационное управление, финансовый рычаг.


KHAYDAROV M.T. ACTUAL ISSUES OF STATE FINANCES MANAGEMENT
There are provided in the article the basic notions of a state financial system, significance of the public budget, interdependency of monetary and fiscal-budgetary politics, management of state finances and implementation of some kinds of finance mechanism.
Keywords: finance system, public budget, monetary politic, fiscal-budgetary politic, management of finances, financial mechanism, finance administration, finances optimization management, leverage.

Одинцова Т.М. Архитектура плана счетов как фактор развития учетной системы в условиях перехода на МСФО


ОДИНЦОВА Т.М. МҲХСГА ЎТИШ ШАРОИТИДА РЕЖАЛАР ҲИСОБИ АРХИТЕКТУРАСИ ҲИСОБ ТИЗИМИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ОМИЛИ СИФАТИДА
Мақолада Россия Федерациясида амал қилаётган ҳисоблар режасининг МҲХС ҳисобот ахборотлари талаблари ва шаклланишига мос келиши таҳлил этилган. Ҳисобот ахборотини халқаро стандартларга тўлиқлигича ўтказишда бухгалтерия ҳисоби счётлар режасини трансформациялаш бўйича тавсиялар берилган.
Таянч иборалар: режалар ҳисоби, МҲХС, ҳисоб, ҳисобот, ҳисоблар, трансформация.


ОДИНЦОВА Т.М. АРХИТЕКТУРА ПЛАНА СЧЕТОВ КАК ФАКТОР РАЗВИТИЯ УЧЕТНОЙ СИСТЕМЫ В УСЛОВИЯХ ПЕРЕХОДА НА МСФО
В статье проведен анализ соответствия действующего в РФ плана счетов требованиям учета и формирования отчетной информации по МСФО. Сделаны рекомендации по трансформации плана счетов бухгалтерского учета для актуализации и обеспечения на методологическом уровне целостности цикла генерирования отчетной информации в соответствии с международными стандартами.
Ключевые слова: план счетов, МСФО, учет, отчетность, счета, трансформация.


ODINTSOVA T.M.CHART OF ACCOUNTS ARCHITECTURE AS A FACTOR OF ACCOUNTING SYSTEM DEVELOPMENT IN TERMS OF IFRS IMPLEMENTATION
In the article is made analysis of the Russian Chart’s of Accounts conformity with the IFRS requirements of accounting and reporting information. There were given recommendations on transforming the Chart of Accounts to actualizing and methodological providing the integrity of the cycle of reporting data generation in accordance with international standards.
Keywords: the chart of accounts, IFRS, accounting, reporting, accounts, transformation.

Мамадалиева Х.Х. Взаимосвязь экономических и демографических процессов в условиях глобализации


МАМАДАЛИЕВА Х.Х. В ГЛОБАЛЛАШУВ ШАРОИТИДА ИҚТИСОДИЙ ВА ДЕМОГРАФИК ЖАРАЁНЛАРНИНГ ЎЗАРО БОҒЛИҚЛИГИ
Мақолада глобализация шароитида иқтисодий ва демографик жараёнларнинг узвий боғлиқлиги масалалари баён этилган. Мақолада давлатнинг умумий ҳолатида унинг иқтисодий ва демографик жараёнларини ҳал қилувчи омил эканлиги тадқиқот натижалари асосида ёритиб берилган. Жамият тараққиётининг қадимги давридан то ҳозиргача, айниқса, глобаллашув даврида иқтисодий ва демографик жараёнларнинг ўзаро боғлиқлиги таҳлил этилган. Шунингдек, Ўзбекистон шароитида оилалар фаровонлигига таъсир кўрсатувчи демографик омиллар кўрсатиб берилган.
Таянч иборалар: иқтисодий жараёнлар, демографик жараёнлар, иқтисодий омиллар, демографик омиллар, глобаллашув, меҳнат, давлат, оила фаровонлиги, иқтисодий хулқ, демографик хулқ, мамлакат бойлиги, мамлакатнинг иқтисодий қудрати.


МАМАДАЛИЕВА Х.Х. В ВЗАИМОСВЯЗЬ ЭКОНОМИЧЕСКИХ И ДЕМОГРАФИЧЕСКИХ ПРОЦЕССОВ В УСЛОВИЯХ ГЛОБАЛИЗАЦИИ
Данная статья раскрывает вопросы взаимосвязи экономических и демографических процессов в условиях глобализации. В статье описаны экономические и демографические процессы как важнейшие факторы общего состояния государства. Приведен анализ взаимосвязи экономических и демографических процессов общества, начиная от античности и до наших времен, особенно в условиях глобализации. Также приведены основные демографические факторы, влияющие на благосостояния семей Узбекистана.

Ключевые слова: экономические процессы, демографические процессы, экономические факторы, демографические факторы, глобализация, труд, государство, благосостояние семьи, экономическое поведение, демографическое поведение, богатство страны, экономическая мощь государства.

ТАТАРКИН АЛЕКСАНДР
ИВАНОВИЧ
Академик РАН, директор Института экономики Уральского отделения РАН, г. Екатеринбург, Россия
e-mail: tatarkin_ai@mail.ru
   
АБУЛҚОСИМОВ ҲАСАН
ПИРНАЗАРОВИЧ
Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети Иқтисодиёт факультети «Иқтисодиёт назарияси» кафедраси профессори, иқтисод фанлари доктори
e-mail: abulkosimov.khasan@mail.ru
   
НИГМАТОВА ДИЛБАР
ЗАФАРОВНА
Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети «Иқтисодиёт» факультети «Минтақавий иқтисодиёт ва менежмент» кафедраси катта ўқитувчиси
e-mail: dilbar_nodira@mail.ru
САИДРАСУЛОВА
МУҚАДДАМХОН
САИДВАЛИХОН ҚИЗИ
Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети «Иқтисодиёт» факультети талабаси
 e-mail: nuuz_student2014@mail.ru
АЗИЗОВА САЙЁРА
ХАМИДУЛЛАЕВНА
Преподаватель кафедры «Экономическая теория» экономического факультета Национального университета Узбекистана имени Мирзо Улугбека
 e-mail:  azizova.sayera@mail.ru
БОЕВ ХАБИБУЛЛА
ИСМОИЛОВИЧ
Тошкент давлат иқтисодиёт университети «Иқтисодиёт назарияси» кафедраси доценти, иқтисод фанлари номзоди
   
АДИЛОВ БОТИР
БАЛТАБАЕВИЧ
Тошкент давлат иқтисодиёт университети «Иқтисодиёт назарияси» кафедраси доценти, иқтисод фанлари номзоди
e-mail:  Adilov_1964@mail.ru
   
САБИРОВ УЛУҒБЕК
СУЛТАНОВИЧ
Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими муассасаларини ахборот-методик таъминлаш хизмати етакчи услубчиси.
e-mail: u.sobirov@markaz.uz
   
ЖАННАЗАРОВА ГАВХАР
КАИПНАЗАРОВНА 
 старший преподаватель кафедры «Экономическая теория» экономического факультета Национального университета Узбекистана имени Мирзо Улугбека
e-mail: jannazarova@list.ru
   
УМАРОВ ОҚИЛ
ОМИЛЖОНОВИЧ
 Преподаватель кафедры «Экономическая теория» экономического факультета Национального университета Узбекистана имени Мирзо Улугбека
e-mail: oqil.87@mail.ru
   
ХАЙДАРОВ МИРЁҚУБ
ТОЖИЕВИЧ
«Иқтисод ва молия» журналининг Таҳририят кенгаши аъзоси, иқтисод фанлари номзоди, доцент
e-mail: m.khaydarov@itm.uz
   
ОДИНЦОВА ТАТЬЯНА
МИХАЙЛОВНА
Кандидат экономических наук, доцент, заведующая кафедрой «Бухгалтерский учет, анализ и аудит», ФГАОУ Севастопольский государственный технический университет, г. Севастополь
e-mail: odinsova06@mail.ru
   
МАМАДАЛИЕВА ХАФИЗА
ХОЛДОРОВНА
Директор Республиканского научно-практического центра «Оила», кандидат экономических наук
e-mail: mhafiza@mail.ru

Журнал «Экономика и финансы» №6, 2016