“Иқтисод ва молия” журнали №7, 2017

0
186
Журнал

МУНДАРИЖА / СОДЕРЖАНИЕ

Хайдаров М.Т. Халқаро валюта жамғармасининг давлат молияси статистикаси бошқарувини жорий қилишда давлат молия тизимини такомиллаштириш масалалари


Умурзакова М.Н. Соғлиқни сақлаш тизимини давлат бюджет маблағлари билан
молиялаштириш муаммолари


ХАЙДАРОВ М.Т. ХАЛҚАРО ВАЛЮТА ЖАМҒАРМАСИНИНГ ДАВЛАТ МОЛИЯСИ
СТАТИСТИКАСИ БОШҚАРУВИНИ ЖОРИЙ ҚИЛИШДА ДАВЛАТ МОЛИЯ ТИЗИМИНИ
ТАКОМИЛЛАШТИРИШ МАСАЛАЛАРИ
Мақолада Ўзбекистон Республикасида давлат бюджети тизимидаги ва давлат молияси
соҳасидаги ислоҳотларнинг амалга оширилишида халқаро ҳамжамият томонидан эришилган ютуқларни жорий қилиш, жумладан, Халқаро валюта жамғармасининг тавсиясига кўра давлат молияси статистикасининг бошқарувини жорий қилиш билан боғлиқ масалалар ёритилган.
Таянч иборалар: Халқаро валюта жамғармаси (ХВФ), давлат молияси статистикасининг бошқаруви, касса услуби, ҳисоблаш услуби, давлат молия тизими, давлат сектори, оқимлар ва захиралар, даромадлар ва уларнинг таркиби, харажатлар ва уларнинг таркиби, активлар ва пассивлар баланси.


ХАЙДАРОВ М.Т. ЗАДАЧИ СОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ СИСТЕМЫ ГОСУДАРСТВЕННЫХ
ФИНАНСОВ В УСЛОВИЯХ ПРИМЕНЕНИЯ РУКОВОДСТВА СТАТИСТИКИ
ГОСУДАРСТВЕННЫХ ФИНАНСОВ МВФ
В статье обсуждаются вопросы реформирования системы государственных финансов
в рамках достижений мирового сообщества, внедрения рекомендаций Международного
валютного фонда (МВФ) по Руководству статистикой государственных финансов.
Ключевые слова: Международный валютный фонд (МВФ), руководство статистики государственными финансами, кассовый метод, метод начислений, система государственных финансов, государственный сектор, потоки и резервы, доходы и их состав, расходы и их состав, баланс активов и пассивов.


KHAYDAROV M.T. DEVELOPMENT OF PUBLIC FINANSES MANAGEMENT SYSTEM UNDER IMF’S MANUAL OF PUBLIC FINANCES STATISTICS.
There is discussed in the article the issues of public finances reforming in the Republic of
Uzbekistan, in frame of achievement of international community, in particular the International Monetary Fund’s recommendations for Public Finances Statistics.
Keywords: International Monetary Fund (IMF), manual of public finances statistics, cash
method, method of accruing, system of public finances, revenues structure, expenditure structure, balance of assets and liabilities.


УМУРЗАКОВА М.Н. СОҒЛИҚНИ САҚЛАШ ТИЗИМИНИ ДАВЛАТ БЮДЖЕТ
МАБЛАҒЛАРИ БИЛАН МОЛИЯЛАШТИРИШ МУАММОЛАРИ
Соғлиқни сақлаш тизими аҳолига кафолатланган юқори сифатли тиббий ёрдам ва тиббий хизмат кўрсатадиган муассасалар тизимидир. Соғлиқни сақлаш тизимига сарфланаётган давлат бюджети маблағларидан янада самарали фойдаланиш ва давлат томонидан кафолатланган фуқароларга бепул тиббий ёрдам кўрсатиш ҳажмларини аниқ белгилаш муҳим илмий-амалий аҳамиятга эга. Бунда кўрсатиладиган тиббий ёрдам ҳажмининг аҳоли касалланиши даражаси ва касалликлар таркибига мослигини таъминлаш соғлиқни сақлаш тизимининг муҳим вазифаларидан биридир.
Таянч иборалар: соғлиқни сақлаш, давлат бюджети, тиббий ёрдам, давлат бюджети
маблағлари, Давлат инвестиция дастури, молиялаштириш.


УМУРЗАКОВА М.Н. ПРОБЛЕМЫ ФИНАНСИРОВАНИЯ СИСТЕМЫ ЗДРАВООХРАНЕНИЯ ИЗ СРЕДСТВ ГОСУДАРСТВЕННОГО БЮЖЕТА
Система здравоохранения – это гарантированное обеспечение населения высококачественной медицинской помощью и медицинским обслуживанием. Одной из важных задач системы здравоохранения является обеспечение населения медицинской помощью и снижение объемов заболеваемости. В связи этим актуальной задачей является дальнейшее повышение эффективности средств государственного бюджета, направляемых на здравоохранение.
Ключевые слова: здравоохранение, госбюджет, медицинская помощь, средства государственного бюджета, государственная инвестиционная программа, финансирование.


UMURZAKOVA M.N. PROBLEMS OF THE HEALTH CARE SYSTEM FUNDING FROM THE
PUBLIC BUDGET
The health care system is to provide the population with a guaranteed system of high-quality medical care. More effciently implementation of the health care system funding from the public budget and the guaranteed amount of free aid extension to citizens from the state, clearly determines the important scientifc and practical signifcance. One of the most important tasks of the health care system is to provide the population with systematic medical care and the diminution incidence rate.
Кеуwords: healthcare, state budget funding medical help, state budget funds, state investment program, fnancing.

Расулов Т.С., Махмасобирова Н.У. Инновацион кластерларни шакллантиришнинг
Америка Қўшма Штатлари тажрибаси


Абдувалиев А.А. Миллий иқтисодиётда кластерларни ривожлантиришнинг хорижий
мамлакатлар тажрибаси таҳлили


РАСУЛОВ Т.С., МАХМАСОБИРОВА Н.У. ИННОВАЦИОН КЛАСТЕРЛАРНИ
ШАКЛЛАНТИРИШНИНГ АМЕРИКА ҚЎШМА ШТАТЛАРИ ТАЖРИБАСИ
Мақолада кластерларнинг иқтисодий аҳамияти, турлари ва шакллари, миллий
рақобатбардошликни оширишдаги роли, инновацион кластерларни шакллантиришнинг
АҚШ тажрибаси ва унинг ўзига хос хусусиятлари кўриб чиқилган.
Таянч иборалар: инновация, кластер, инновацион кластерлар, кластеризация, савдо
кластерлари, маҳаллий кластерлар, юқори технологиялар, ИТТКИ, Кремний водийси.


РАСУЛОВ Т.С., МАХМАСОБИРОВА Н.У. ОПЫТ СОЕДИНЕННЫХ ШТАТОВ АМЕРИКИ ПО ФОРМИРОВАНИЮ ИННОВАЦИОННЫХ КЛАСТЕРОВ
В статье рассматривается экономическая значимость кластеров, раскрываются их типы, роль инновационных кластеров в повышении конкурентоспособности национальной экономики и изучается опыт США по формированию и развитию инновационных кластеров.
Ключевые слова: инновации, кластер, инновационный кластер, кластеризация, торговые кластеры, локальные кластеры, высокие технологии, НИОКР, Силиконовая долина.


RASULOV T.S., MAHMASOBIROVA N.U. EXPERIENCE OF THE UNITED STATES OF
AMERICA FOR THE FORMATION OF INNOVATIVE CLUSTERS
There is considered in the article the economic significance of clusters, revealed their types,
the role of innovation clusters in increasing the competitiveness of national economies and
investigated experience of USA in innovational clusters forming and development.
Key words: innovation, cluster, innovational cluster, clustering, traded clusters, local clusters, high technologies, R&D, Silicon valley.


АБДУВАЛИЕВ А.А. МИЛЛИЙ ИҚТИСОДИЁТДА КЛАСТЕРЛАРНИ
РИВОЖЛАНТИРИШНИНГ ХОРИЖИЙ МАМЛАКАТЛАР ТАЖРИБАСИ ТАҲЛИЛИ
Мақолада хорижий мамлакатларда кластерларни ривожлантириш ҳолати ва амалга оширилаётган ислоҳотлар таҳлил қилинди. Иқтисодиёти ривожланган мамлакатларда кластерларни ривожлантиришда давлатнинг иштироки ва роли очиб берилди.
Таянч иборалар: миллий иқтисодиёт, жаҳон иқтисодиёти, кластер, инновация,
рақобатбардошлик, тадбиркорлик, илмий-тадқиқот, таълим.


АБДУВАЛИЕВ А.А. АНАЛИЗ ОПЫТА ЗАРУБЕЖНЫХ СТРАН РАЗВИТИЯ КЛАСТЕРОВ В НАЦИОНАЛЬНОЙ ЭКОНОМИКЕ
В статье анализированы тенденции развития кластеров и проводимые реформы по
совершенствованию их деятельности в зарубежных странах. Раскрыта роль и участие государства в развитии кластеров в экономически развитых странах.
Ключевые слова: национальная экономика, мировая экономика, кластер, инновация,
конкурентоспособность, предпринимательство, научные исследования, образование.


ABDUVALIEV A.A. INTERNETIONAL EXPERIENCE OF CLUSTERS DEVELOPMENT IN
NATIONAL ECONOMIES
In the article is analyzed the tendency of development of the clusters and the reforms
implementing in some countries. There is discussed the role and participation of government on clusters development the in the national economies of developed countries.
Keywords: national economy, world economy, clusters, innovation, competitiveness,
entrepreneurship, scientific research, education.

Мирзакаримова М.М. Прекаризация: концептуал асослари, омиллари ва баҳоланиши


Раҳмонова С.Ф. Бандлик сиёсати ва унинг асосий йўналишлари


Юлдашев Н.Н. Меҳнат ёшидаги меҳнатга лаёқатли аҳоли сони прогнозини
ҳисоблаш методикаси


МИРЗАКАРИМОВА М.М. ПРЕКАРИЗАЦИЯ: КОНЦЕПТУАЛ АСОСЛАРИ, ОМИЛЛАРИ ВА БАҲОЛАНИШИ
Ахборотлашган жамиятда сифат жиҳатдан янгича касб ва мутахассисликлар вужудга
келиши билан бир қаторда, бандликнинг прекаризациялашуви (беқарорлиги) жараёнлари ҳам юзага келади. Мақолада ана шу жараёнлар илмий-назарий жиҳатдан тадқиқ этилган.
Таянч иборалар: прекаризация, прекариат, прекарий, бандлик беқарорлиги, ахборотлашган жамият бандлик таркиби.


МИРЗАКАРИМОВА М.М. ПРЕКАРИЗАЦИЯ: КОНЦЕПТУАЛЬНЫЕ ОСНОВЫ, ФАКТОРЫ И ОЦЕНКИ
В информационном обществе появляются новые специальности и профессии, а также
происходят процессы прекаризации (нестабильной занятости). В статье представлены
научно-теоретические точки зрения этих процессов.
Ключевые слова: прекаризация, прекариат, прекарий, нестабильность занятости, структура занятости в информационном обществе.


MIRZAKARIMOVA M.М. CONCEPTS OF PRECARIOUS EMPLOYMENT, FACTORS AND
ESTIMATION
There are considered in the article the trend of new professions and qualifications appearing in information society and as well processes of precarious employment. In the article are studied scientifically-theoretical standpoints of these processes.
Keywords: instability of employment, the structure of employment, information society,
precarious employment.


РАҲМОНОВА С.Ф БАНДЛИК СИЁСАТИ ВА УНИНГ АСОСИЙ ЙЎНАЛИШЛАРИ
Мақолада аҳолини иш билан таъминлаш (бандлик) сиёсати ва унинг асосий йўналишларининг назарий жиҳатлари, Ўзбекистондаги бу борадаги муаммолар ва уларни бартараф қилиш масалалари ҳақида сўз боради.
Таянч иборалар: аҳоли бандлиги, бандлик сиёсати, меҳнат бозори, ишсизлик, бандликни тартибга солиш, Халқаро меҳнат ташкилоти (ХМТ).


РАХМОНОВА С.Ф. ПОЛИТИКА ЗАНЯТОСТИ И ЕЁ ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ
В статье рассматриваются теоретические аспекты политики занятости населения, её
основные направления, а также проблемы в этой сфере в Узбекистане и пути их решения.
Ключевые слова: занятость населения, политика занятости, рынок труда, безработица, регулирование занятости, Международная организация труда (МОТ).


RAKHMONOVA S.F. EMPLOYMENT POLICY AND THAT’S MAIN DIRECTIONS
There is discussed in the article the theoretical aspects of employment policy, its main
directions, as well as the problems of Uzbekistan this sphere and the ways of its solution.
Keywords: employment of population, employment policy, labor market, unemployment,
employment regulation, International labor organization (ILO).


ЮЛДАШЕВ Н.Н. МЕҲНАТ ЁШИДАГИ МЕҲНАТГА ЛАЁҚАТЛИ АҲОЛИ СОНИ
ПРОГНОЗИНИ ҲИСОБЛАШ МЕТОДИКАСИ
Мақолада меҳнат ёшидаги меҳнатга лаёқатли аҳоли сони прогнозини ҳисоблаш методикаси ёритилган. Унда ижтимоий-иқтисодий тараққиётнинг муҳим омилларидан бири, мамлакат меҳнат салоҳиятида етакчи бўлган меҳнатга лаёқатли аҳоли сони ва келажакдаги миқдори бир қатор ҳисоблаш усуллари ва методлар ёрдамида таҳлил қилинган.
Таянч иборалар: аҳоли, меҳнат ёши, меҳнатга лаёқатли ёш, меҳнатга лаёқатли ёшгача бўлган аҳоли, демографик прогноз, ёш силжитиш усули, ёш интервали, аҳолининг ёш-жинс таркиби, миграция, миграцион сальдо.


ЮЛДАШЕВ Н.Н. МЕТОДИКА РАСЧЕТА ПРОГНОЗА ЧИСЛЕННОСТИ
ТРУДОСПОСОБНОГО НАСЕЛЕНИЯ В ТРУДОСПОСОБНОМ ВОЗРАСТЕ
В статье освещена методика расчета прогноза численности трудоспособного населения
в трудоспособном возрасте. В ней с помощью нескольких методов и способов вычисления проанализирована численность трудоспособного населения, которая определяет трудовой потенциал страны, а также ее величина в будущем как один из важнейших факторов социально-экономического развития.
Ключевые слова: население, трудовой возраст, трудоспособное население, население моложе трудоспособного возраста, демографические прогнозы, когортно-компонентный метод, возрастной интервал, половозрастной состав населения, миграция, миграционное сальдо.


YULDASHEV N.N. THE METHOD OF CALCULATION OF WORKING AGE POPULATION OF WORKING AGE FORECASTING
In the article the method of calculation of working age population of working age forecasting are provided. Implementing multiple methods and ways of calculation there are analyzed the working-age population size, determined the labour potential of the country, as well as its value in the future as one of the most important factors of socio-economic development.
Keywords: population, working age, working population, population under working age,
population projections, cohort-component method, age interval, sex and age composition of the population, migration, migration balance.

Апатова Н.В. Формирование инструментов и механизмов регионального
инновационного развития


АПАТОВА Н. В. МИНТАҚАВИЙ ИННОВАЦИОН РИВОЖЛАНИШНИНГ
ИНСТРУМЕНТЛАРИ ВА МЕХАНИЗМЛАРИ ШАКЛЛАНИШИ
Мақолада муаллифнинг инновацион ривожланиш назарияси ва амалиётини тадқиқ этиш натижалари намоён этилган. Унда таркибида давлат ва/ёки маҳаллий ўз-ўзини бошқариш органлари бўлган барча ҳудудий-маъмурий бирлашмалар ушбу ҳудудда инновацияларни кенг тарқалишига таъсир этувчи қарорлар қабул қилиши мумкинлиги айтилган. Муаллиф инновацион ривожланишга таъсир кўрсатувчи институционал, инсон омиллари, кластерларнинг шаклланиши ва ривожланиши тўғрисида фикр билдирган.
Таянч иборалар: инструментлар, инновациялар, минтақа, ички омиллар, ташқи омиллар, кластерлар.


АПАТОВА Н.В. ФОРМИРОВАНИЕ ИНСТРУМЕНТОВ И МЕХАНИЗМОВ
РЕГИОНАЛЬНОГО ИННОВАЦИОННОГО РАЗВИТИЯ
В статье приводятся результаты исследований автора теории и практики инновационного развития, на основании которых сделан вывод, что говорить о региональном его аспекте можно для любых территориально-административных образований, в которых присутствуют органы государственного и/или местного самоуправления, способные принимать управленческие решения, влияющие на распространение инноваций на данной территории. Автор приводит широкий спектр факторов, влияющих на инновационное развитие, в числе которых институциональная составляющая, человеческий фактор, формирование и развитие кластеров.
Ключевые слова: инструменты, инновации, регион, внутренние факторы, внешние факторы, кластеры.


APATOVA N.V. FORMING INSTRUMENTS OF REGIONS INNOVATIONAL DEVELOPMENT
There are provided in the article the results of author’s investigation of theory and practice
of innovation development, which permitted to make conclusion of that to discuss the regional issues of innovation is possible just with participation of government institutions and/or local authorities, who able to take an managerial decisions, influencing to extension of innovations on that territory. The author provided wide range factors influencing to innovational development, including institutional consistence, human capital, forming and development of economical clusters.
Keywords: instruments, innovations, regions, internal factors, external factors, clusters.

ХАЙДАРОВ МИРЁҚУБ
ТОЖИЕВИЧ
«Иқтисод ва молия» журналининг Таҳририят кенгаши аъзоси, иқтисод фанлари номзоди, доцент
e­mail: m.khaydarov@itm.uz
УМУРЗАКОВА МЎЪТАБАРХОН
НОДИР ҚИЗИ
Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети «Иқтисодиёт» факультети «Макроиктисодиёт» кафедраси ўқитувчиси
e­mail: motabarumirzaqova@gmail.com
РАСУЛОВ ТЎЛҚИН
САТТОРОВИЧ
Тошкент давлат шарқшунослик институти кафедра мудири, иқтисод фанлари доктори, профессор
e­mail: tulkin.rasulov@list.ru
МАХМАСОБИРОВА НИГОРА
ЎКТАМ ҚИЗИ
Тошкент давлат шарқшунослик институти магистранти, Талабалар илмий жамияти аъзоси
e­mail: m_nigora93@mail.ru
АБДУВАЛИЕВ АБДУЛАЗИЗ
АБДУВАЛИЕВИЧ
Тошкент давлат иқтисодиёт университети ҳузуридаги «Ўзбекистон иқтисодиётини ривожлантиришнинг илмий асослари ва
муаммолари» илмий-тадқиқот маркази илмий котиби, иқтисод фанлари номзоди
e­mail: abduvaliev@inbox.ru
МИРЗАКАРИМОВА МУЯССАР
МУМИНОВНА
Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти «Корпоратив бошқарув» кафедраси доценти, иқтисод фанлари номзоди
e­mail: mmuyassar@rambler.ru
РАХМОНОВА САРВИНОЗ
ФАХРИДДИН ҚИЗИ
Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети «Иқтисодиёт» факультети «Иқтисодиёт назарияси» кафедраси ўқитувчиси
ЮЛДАШЕВ НУРБЕК
НОРМУРОДОВИЧ
Тошкент давлат иқтисодиёт университети ҳузуридаги «Ўзбекистон иқтисодиётини ривожлантиришнинг илмий асослари ва
муаммолари» илмий-тадқиқот маркази кичик илмий ходими
e­mail: yuldashev­nurbek@list.ru
АПАТОВА НАТАЛЬЯ
ВЛАДИМИРОВНА
Зав. кафедрой бизнес-информатики и математического моделирования Института экономики и управления ФГАОУ ВО «Крымский федеральный университет имени В.И.Вернадского», доктор педагогических наук, доктор экономических наук, профессор
e­mail: apatova@list.ru