“Иқтисод ва молия” журнали №7, 2016

0
149
Журнал «Экономика и финансы» №7, 2016

МУНДАРИЖА

Шодмонов Ш. Қўшимча маҳсулот иқтисодий тараққиётнинг мезони ва манбаи сифатида

Хайдаров М.Т. Глобаллашув шароитида конвергенция назариясининг моҳияти

Мадраҳимов У.А. Иқтисодий ўсиш сифати омилларининг илмий-услубий асослари


ШОДМОНОВ Ш. ҚЎШИМЧА МАҲСУЛОТ ИҚТИСОДИЙ ТАРАҚҚИЁТНИНГ МЕЗОНИ ВА МАНБАИ СИФАТИДА
Мақолада замон ва макон чегараларини писанд қилмай, ҳамма замонлар, мамлакат-лар ва ижтимоий тизимларда мавжуд бўладиган, лекин ҳаммага ҳам ўз сирини ошкор қилавермайдиган, кўпгина олимлар тортишуви ва мунозараларига сабаб бўлган иқтисодиётнинг бир муҳим, сирли, чигал тугуни, яъни қўшимча маҳсулот муаммоси ҳақида гап юритилади. Бунда қўшимча маҳсулотнинг мазмуни, ҳаракат шакллари, массаси, нормаси, таркибий қисмлари, унинг иқтисодий тараққиёт манбаи эканлиги каби ма-салаларни ёритишга ҳаракат қилинди.
Таянч иборалар: иқтисодий тараққиёт, соф маҳсулот, зарурий маҳсулот, қўшимча маҳсулот, қўшимча маҳсулот нормаси, янги техника ва технология.


ШАДМАНОВ Ш. ПРИБАВОЧНЫЙ ПРОДУКТ КАК КРИТЕРИЙ И ИСТОЧНИК ЭКОНОМИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ
Статья рассматривает важную, тайную, но запутанную проблему прибавочного продукта, которая существует во всех временах, странах и социальных строях, не зная ограничения времени и места, но не всегда и не всем раскрывающая свой секрет и ставшая причиной многих споров и дискуссий экономистов. Здесь рассматривается суть прибавочного продукта, формы её движения, её масса, норма и составляющие её части, а также раскрывается то, что она является источником развития.
Ключевые слова: экономическое развитие, чистый продукт, необходимый продукт, прибавочный продукт, норма прибавочного продукта, новая техника и технологии.


SHODMONOV SH. ADDITIONAL VALUE AS MEASURE AND SOURCE OF ECONOMIC DEVELOPMENT
The article discusses about important, secret, but complicated issue of additional value, which is present in all times, countries and social systems, without any time and place limits, but not always revealing its secret and which has been the reason of many disputes and discussions of economists. The article reveals the essence of additional value, its forms, mass, norms, and components. Besides this the article explains that additional value is the source of economic development.
Keywords: economic development, pure product, indispensable product, additional product, rate of additional product, new technique and technology.


ХАЙДАРОВ М.Т. ГЛОБАЛЛАШУВ ШАРОИТИДА КОНВЕРГЕНЦИЯ НАЗАРИЯСИНИНГ МОҲИЯТИ
Мақолада конвергенция назарияси вужудга келиши, тараққиёти ва глобал иқтисодиёт ривожланган шароитда унинг моҳияти муҳокама қилинган.
Таянч иборалар: конвергенция, назария, глобаллашув, тараққиёт, трансмиллий корпорациялар.


ХАЙДАРОВ М.Т. ТЕОРИЯ КОНВЕРГЕНЦИИ В ПРЕЛОМЛЕНИИ ГЛОБАЛЬНОЙ ЭКОНОМИКИ
В статье рассматриваются условия зарождения и развития теории конвергенции, а также ее судьба в условиях развитой глобальной экономики.
Ключевые слова: конвергенция, теория, глобализация, развитие, транснациональные корпорации.


KHAYDAROV M.Т. CONVERGENCE THEORY IN GLOBALIZATION CIRCUMSTANCES
There are considered in the article appearance and development of the convergence theory and its fate in the global economy circumstances.
Keywords: convergence, theory, globalization, development, transnational corporations.


МАДРАҲИМОВ У.А.ИҚТИСОДИЙ ЎСИШ СИФАТИ ОМИЛЛАРИНИНГ ИЛМИЙ-УСЛУБИЙ АСОСЛАРИ
Мақолада иқтисодий ўсишнинг барқарор даражаси, унга таъсир этувчи омиллар бўйича қарашлар тадқиқ этилган. Муаллиф улар асосида Ўзбекистонда барқарор ўсиш омилларини аниқлаган.
Таянч иборалар: иқтисодий ўсиш сифати, барқарор ўсиш, омиллар, инклюзив ўсиш.


МАДРАХИМОВ У.А.НАУЧНО-МЕТОДОЛОГИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ ФАКТОРОВ КАЧЕСТВА ЭКОНОМИЧЕСКОГО РОСТА
В статье исследованы научные работы по устойчивому уровню экономического роста и их факторы. На их основе автор выявил факторы устойчивого роста в Узбекистане.

Ключевые слова: качество экономического роста, устойчивый рост, факторы, инклю-зивный рост.


MADRAHIMOV U.A. SCIENTIFIC-METHODOLOGICAL BASIS OF FACTORS QUALITY OF ECONOMIC GROWTH
In the article the research work on sustainable levels of economic growth and their factors. On this basis, the author suggested that factors of sustainable growth in Uzbekistan.
Keywords: the quality of economic growth; sustainable growth; factors; inclusive growth.

Усманов З.К., Қўзиев К.Ф. Ўзбекистон озиқ-овқат саноати тармоқларида ишлаб чиқариш кучларини жойлаштиришнинг минтақавий хусусиятлари


УСМАНОВ З.К., ҚЎЗИЕВ К.Ф. ЎЗБЕКИСТОН ОЗИҚ-ОВҚАТ САНОАТИ ТАРМОҚЛАРИДА ИШЛАБ ЧИҚАРИШ КУЧЛАРИНИ ЖОЙЛАШТИРИШНИНГ МИНТАҚАВИЙ ХУСУСИЯТЛАРИ
Мақолада минтақаларда озиқ-овқат саноати тармоқларини жойлаштириш назарий ва амалий масалалари ёритилган. Шунингдек, амалиётдаги мавжуд услубиёт ёрдамида рес-публикамизнинг минтақаларида сут ва мева-сабзавот маҳсулотларини қайта ишлаш кўламини аниқлаш ва қайта ишловчи корхоналарни оқилона жойлаштириш масалалари таҳлил қилинган.
Таянч иборалар: озиқ-овқат саноати, оқилона жойлаштириш, инфратузилма, тармоқ диверсификацияси, сут ва мева сабзавот бозори, ишлаб чиқариш қувватлари, қайта ишлаш.


УСМАНОВ З.К., КУЗИЕВ К.Ф. РЕГИОНАЛЬНЫЕ ОСОБЕННОСТИ РАЗМЕЩЕНИЯ ПРОИЗВОДИТЕЛЬНЫХ СИЛ В ОТРАСЛЯХ ПИЩЕВОЙ ПРОМЫШЛЕННОСТИ УЗБЕКИСТАНА
В статье рассмотрены теоретические и практические вопросы размещения отраслей пищевой промышленности в регионах. В дополнение к использованию существующей методологии на практике проведен анализ по определению объема переработки молока и фруктов и овощей, а также рациональному размещению перерабатывающих предприятий в регионах.
Ключевые слова: пищевая промышленность, рациональное размещение, инфраструктура, отраслевая диверсификация, рынок молока, рынок плодов и овощей, производ-ственные мощности, переработка.

Эшназаров Т.Ш. Ғазначилик тизими ва унинг ҳуқуқий муносабатлари


ЭШНАЗАРОВ Т.Ш. ҒАЗНАЧИЛИК ТИЗИМИ ВА УНИНГ ҲУҚУҚИЙ МУНОСАБАТЛАРИ

Мақолада Ўзбекистон ғазначилик тизимининг фуқаролик-ҳуқуқий қоидалари масалалари, унинг субъекти ва объекти таҳлил қилинган. Шунингдек, назария, қонун ҳужжатлари ва ҳуқуқни қўллаш амалиёти, ғазначиликнинг моддий-ҳуқуқий ва процессуал-ҳуқуқий мақоми, ғазначиликни намоён этиш бўйича ваколатлари ҳамда бевосита ғазнанинг жа-вобгарлиги масалалари ифода этилган.
Таянч иборалар: Бюджет кодекси, ғазначилик, кассавий режалаштириш, фуқаролик-ҳуқуқий қоидалар, субсидиар жавобгарлик, бюджет-ҳуқуқ муносабатлари.


ЭШНАЗАРОВ Т.Ш. КАЗНАЧЕЙСКАЯ СИСТЕМА И ЕЕ ПРАВОВЫЕ ВОПРОСЫ
В статье обсуждены вопросы гражданско-правовых правил системы казначейства
Узбекистана и проанализированы его субъекты и объекты. Вместе с тем, приведены возможности применения теории и законодательства в части процессуально-правового статуса, а также вопросы полномочия и ответственности казначейства.
Ключевые слова: Бюджетный кодекс, казначейство, кассовое планирование, гражданско-правовые правила, субсидиарная ответственность, бюджетно-правовые отношения.


ESHNAZAROV T.SH. THE LEGAL ISSUES OF TREASURY SYSTEM
The article provides an analysis of civil law rules of the Treasury system, its subjects and objects. It also considers the theory, legislative documents, particularly the practice of rights, substantive and procedural legal status of the Treasury, functions and powers of the Treasury, and the Treasury liability.
Keywords: Budget Code, treasury, cash planning, civil-law rules, subsidiary liability, fiscal and legal relations.

Ташназаров С.Н. Молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартлари ва уларга ўтиш зарурияти


ТАШНАЗАРОВ С.Н. МОЛИЯВИЙ ҲИСОБОТНИНГ ХАЛҚАРО СТАНДАРТЛАРИ ВА УЛАРГА ЎТИШ ЗАРУРИЯТИ
Мақолада Бухгалтерия ҳисоби халқаро стандартлари қўмитаси томонидан ишлаб чиқилган молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларининг (МҲХС) моҳияти, уларнинг таркиби ва таснифи келтирилган. Шунингдек, МҲХСга ўтиш зарурияти ва бу борада мамлакатимизда амалга оширилаётган ишлар тавсифи баён қилинган.
Таянч иборалар: халқаро молиявий ҳисобот, молиявий бухгалтерия ҳисоби ва ҳисоботи, молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартлари, бухгалтерия ҳисобининг миллий стандартлари, умумий фойдаланишдаги молиявий ҳисобот.


ТАШНАЗАРОВ С.Н. НЕОБХОДИМОСТЬ ПЕРЕХОДА НА МЕЖДУНАРОДНЫЕ СТАНДАРТЫ ФИНАСОВОЙ ОТЧЕТНОСТИ
В статье приводится сущность, состав и классификация международных стандартов финансовой отчетности (МСФО), разработанные Комитетом по международным стандартам финансовой отчетности. В ней также раскрывается вопросы необходимости перехода к МСФО и осуществляемые работы в стране в этой сфере.
Ключевые слова: международная финансовая отчетность, финансовый бухгалтерский учет и отчетность, национальные стандарты бухгалтерского учета, финансовая отчетность общего пользования.


TASHNAZAROV S.N. THE NECESSATY OF TRANSITION TO INTERNATIONAL FINANCIAL REPORTING STANDARDS
In the article has been represented definition, structure and classification of international financial reporting standards (IFRS) produced by Committee of International Financial Reporting Standards. As well there are presented results of researches of problems to transition to IFRS and works carrying out in the country in this sphere.
Keywords: international financial reporting, financial accounting and reporting, national accounting standards, financial reporting common use.

Раҳмонов Р.Н. Минтақалардаги олий таълим муассасаларининг юқори малакали кадрлар тайёрлашдаги ўрни


РАҲМОНОВ Р.Н. МИНТАҚАЛАРДАГИ ОЛИЙ ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИНИНГ ЮҚОРИ МАЛАКАЛИ КАДРЛАР ТАЙЁРЛАШДАГИ ЎРНИ
Мақолада минтақалардаги ОТМларнинг миллий иқтисодиёт тармоқларига етук мута-хассисларни тайёрлаб бериш ҳолати ифодаланган. Олинган таҳлил натижасида ОТМлар фаолиятини янада такомиллаштиришга оид илмий таклифлар ишлаб чиқилган.
Таянч иборалар: олий таълим муассасаси, минтақа, кадрлар, саноат тармоқлари, миллий иқтисодиёт, меҳнат бозори.


РАХМОНОВ Р.Н. РОЛЬ РЕГИОНАЛЬНЫХ ВЫСШИХ УЧЕБНЫХ ЗАВЕДЕНИЙ В ПОДГОТОВКЕ ВЫСОКОКВАЛИФИЦИРОВАННЫХ КАДРОВ
В статье описывается состояние региональных высших учебных заведений в подготовке высококвалифицированных кадров для отраслей национальной экономики. На основе полученных анализов были разработаны научные рекомендации по улучшению деятельности вузов.
Ключевые слова: высшее учебное заведение, регион, кадры, отрасли экономики, национальная экономика, рынок труда.


RAKHMONOV R.N. THE ROLE OF HIGHER EDUCATIONAL INSTITUTIONS IN REGIONS FOR HIGH QUALIFIED CADRES TRAINING
There is discussed in the article state of higher educational institutions (HEI) on training well-skilled cadres to the branches of national economy. On the basis of received analytical results there were elaborated scientific recommendation on improvement of HEI’s activities.
Keywords: higher educational institutions, region, cadres, branches of economy, national economy, labor market.

Ғуломова Г.П. Инновацион фаолият инфратузилмасини шакллантириш ишлаб чиқаришни модернизациялаш омили сифатида


Абдувалиев А.А. Ҳудудларнинг ижтимоий-иқтисодий муҳитида инновацион тизимни ривожлантиришнинг назарий асослари


ҒУЛОМОВА Г.П. ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТ ИНФРАТУЗИЛМАСИНИ ШАКЛЛАНТИРИШ ИШЛАБ ЧИҚАРИШНИ МОДЕРНИЗАЦИЯЛАШ ОМИЛИ СИФАТИДА
Мақолада ишлаб чиқаришни модернизациялаш, миллий иқтисодиёт ва унинг алоҳида ҳудудлари рақобатбардошлигини таъминлашнинг энг муҳим омилларидан бири бўлган тадбиркорлик субъектлари инновацион фаолиятини ривожлантиришнинг асоси бўлган инновацион фаолият инфратузилмасини шакллантириш ва ривожлантиришнинг назарий жиҳатлари таҳлил этилган. Инновацион фаолият инфратузилмасини ривожлантириш жа-раёнида мавжуд муаммолар ва уларни ҳал этиш йўналишлари кўрсатиб берилган.
Таянч иборалар: инновация, инновацион фаолият, инновацион фаолият инфратузил-маси, инновацион тадбиркорлик, миллий инновация тизими, модернизациялаш.


ГУЛОМОВА Г.П. ФОРМИРОВАНИЕ ИННОВАЦИОННОЙ ИНФРАСТРУКТУРЫ КАК ФАКТОР МОДЕРНИЗАЦИИ ПРОИЗВОДСТВА
В статье анализируются теоретические аспекты формирования и развития инфраструктуры инновационной деятельности, являющейся основой инновационной деятельности субъектов предпринимательства, служащих одним из важных факторов модернизации производства, повышения конкурентоспособности национальной экономики и от-дельных регионов. Выявлены проблемы, возникающие в процессе развития инновационной инфраструктуры, и обоснованы основные направления их решения.
Ключевые слова: инновация, инновационная деятельность, инновационная инфраструктура, инновационное предпринимательство, национальная инновационная система, модернизация.


GULОMOVA G.P. FORMATION OF INNOVATIVE INFRASTRUCTURE AS A FACTOR OF MODERNIZATION OF PRODUCTION
There are analyzed modernization of production, the theoretical aspects of development and formation of innovations infrastructure, which are the basics of enterprise’s innovative activity development servicing as one of the main factor which provides competitiveness of national economy and its regions. There are given the ways of overcoming the existing problems throughout developing the innovative infrastructure.
Keywords: innovation, innovative activity, innovative infrastructure, innovative enterprise, national innovation system, modernization.


АБДУВАЛИЕВ А.А. ҲУДУДЛАРНИНГ ИЖТИМОИЙ-ИҚТИСОДИЙ МУҲИТИДА ИННОВАЦИОН ТИЗИМНИ РИВОЖЛАНТИРИШНИНГ НАЗАРИЙ АСОСЛАРИ
Мақолада ҳудудлар инновацион тизимининг ҳаётийлик даври босқичлари, ҳудудий инновацион тузилмаларнинг таснифланиши, инновацион салоҳиятнинг жамланиш омил-лари ҳамда ҳудуднинг инновацион салоҳияти тузилмаси ёритилган.
Таянч иборалар: Ўзбекистон Республикаси, ҳудудлар, инновацион тизим, ҳудудларнинг инновацион тизими, инновацион салоҳият.


АБДУВАЛИЕВ А.А. ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ РАЗВИТИЯ ИННОВАЦИОННОЙ СИСТЕМЫ В СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОЙ СРЕДЕ ТЕРРИТОРИЙ
В статье рассмотрены этапы жизненного цикла инновационных систем территорий, классификация территориальных инновационных систем, факторы, влияющие на инновационный потенциал, а также структура инновационного потенциала территорий.
Ключевые слова: Республика Узбекистан, территории, инновационная система, инновационная система территории, инновационный потенциал.


ABDUVALIYEV А.А. THEORETICAL FOUNDATIONS OF INNOVATION SYSTEMS IN SOCIAL AND ECONOMIC ENVIRONMENT OF REGIONS
This article discusses the stages of life-cycle of territorial innovation systems, classification of the territorial innovation systems, the factors of influencing innovation potential and structure of innovation potential of the territories.
Key words: The Republic of the Uzbekistan, territory, innovation system, innovation system of the territory, innovation potential.

ШОДМОНОВ ШЕРҚУЛ Тошкент давлат иқтисодиёт университети «Иқтисодиёт назарияси» кафедраси профессори, иқтисод фанлари доктори
   
ХАЙДАРОВ МИРЁҚУБ
ТОЖИЕВИЧ
 «Иқтисод ва молия» журналининг Таҳририят кенгаши аъзоси,
иқтисод фанлари номзоди, доцент
e-mail: m.khaydarov@itm.uz
   
МАДРАҲИМОВ УЛУҒБЕК
АБДУХАЛИЛОВИЧ
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги
Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти
доценти, иқтисод фанлари номзоди
e-mail:  ulugbekma@rambler.ru
   
УСМАНОВ ЗАКИР
КАРИМОВИЧ
Тошкент давлат иқтисодиёт университети ҳузуридаги «Ўзбекистон
иқтисодиётини ривожлантиришнинг илмий асослари ва муаммолари» илмий тадқиқот маркази кичик илмий ходими
 e-mail:  uzk.com@mail.ru
   
ҚЎЗИЕВ КОМИЛЖОН
ФАЙЗИЕВИЧ
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти катта
илмий ходим-изланувчиси
e-mail:   ceep@yandex.ru
   
ЭШНАЗАРОВ ТЎЛҚИН
ШЕРАЛИЕВИЧ
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати, иқтисод фанлари доктори
   
ТАШНАЗАРОВ САМИДДИН
НИЗАМОВИЧ 
Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти «Бухгалтерия ҳисоби ва
аудит» кафедраси доценти, иқтисод фанлари номзоди
e-mail:  tashnazarov68@mail.ru
   
РАҲМОНОВ РАСУЛ
НЕЪМАТОВИЧ 
Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети «Иқтисодиёт» факультети «Минтақавий иқтисодиёт» кафедраси доцент вазифасини бажарувчиси, иқтисод фанлари номзоди 
e-mail:  rarfuture@mail.ru
   
ҒУЛОМОВА ГУЛНОРА
ПАТАХКАМАЛОВНА
Тошкент ислом университети катта ўқитувчиси, иқтисод фанлари
номзоди
e-mail: ggulyamova@yandex.ru
   
АБДУВАЛИЕВ АБДУЛАЗИЗ
АБДУВАЛИЕВИЧ 
Тошкент давлат иқтисодиёт университети ҳузуридаги «Ўзбекистон
иқтисодиётини ривожлантиришнинг илмий асослари ва муаммолари» илмий тадқиқот маркази илмий котиби, иқтисод фанлари номзоди
e-mail: abduvaliev@inbox.ru

“Иқтисод ва молия” журнали №6, 2016 сонини