“Замонавий таълим” журнали №5, 2016

0
110
Журнал «Современное образование» №5, 2016

МУНДАРИЖА / СОДЕРЖАНИЕ

Чориев Р.Қ., Боймуродова Г.Т. Фаолиятли ёндашув асосида педагог ходимлар малакасини ошириш жараёнини ташкил этиш ва бошқариш тамойиллари


Мусаева М.Э. Миллий қадриятлар воситасида ўқувчиларда экологик маданиятни шакллантириш


ЧОРИЕВ Р.Қ., БОЙМУРОДОВА Г.Т. ФАОЛИЯТЛИ ЁНДАШУВ АСОСИДА ПЕДАГОГ ХОДИМЛАР МАЛАКАСИНИ ОШИРИШ ЖАРАЁНИНИ ТАШКИЛ ЭТИШ ВА БОШҚАРИШ ТАМОЙИЛЛАРИ
Мақолада фаолиятли ёндашув асосида педагог ходимларнинг малака ошириш жараёнини узлуксиз ташкил этишнинг бугунги кундаги ўрни, унинг янги шаклларини ишлаб чиқиш, мустақил малака оширишнинг ўзига хос хусусиятлари ва бошқариш тамойиллари хусусида ҳамда мактаб таълимини янги сифат босқичига кўтаришнинг муҳим шарти эканлиги ҳақида фикр-мулоҳазалар берилган.
Таянч сўз ва тушунчалар: касбий ривожланиш, ахборот ресурс маркази, масофавий таълим-ни бошқариш тамойиллари, фаолиятли ёндашув, мустақил малака ошириш, узлуксизлик, тако-миллаштириш, малакали кадрлар, инновацион фаолият, лаёқат.


ЧОРИЕВ Р.К., БОЙМУРОДОВА Г.Т. ПРИНЦИПЫ ОРГАНИЗАЦИИ И УПРАВЛЕНИЯ ПРОЦЕССОМ ПОВЫШЕНИЯ КВАЛИФИКАЦИИ ПЕДАГОГИЧЕСКИХ КАДРОВ НА ОСНОВЕ ДЕЙСТВЕННОГО ПОДХОДА
В статье излагаются важность и значение организации процесса непрерывного повышения квалификации педагогических кадров народного образования, разработки новейших форм её организации, особенностей и принципов самоообразования и необходимость вышеуказанных процессов для повышения качества образования на новый уровень.
Ключевые слова и понятия: профессиональное развитие, центр информационных ресурсов, принципы управления дистанционным образованием, действенный подход, самоообразова-ние, непрерывность, совершенствование, квалифицированные кадры, инновационная деятельность, способность.


CHORIEV R.K., BOYMURODOVA G.T. THE PRINCIPLES OF LEADING AND ORGANIZING THE PROCESS OF PROFESSIONAL DEVELOPMENT ON THE BASE OF ACTIVE APPROACH
The article discusses the main role of continuous professional development of education staff on the basis of active approach, creating its new types and enhancing independence. There is considered the issues of upgrading of quality in secondary education system on a new level.
Keywords: professional development and information resource centre, the principles of managing distance education, active approach, independent enhancement, continuous, improvement, qualified specialists, innovative process, capability.


МУСАЕВА М.Э. МИЛЛИЙ ҚАДРИЯТЛАР ВОСИТАСИДА ЎҚУВЧИЛАРДА ЭКОЛОГИК МАДАНИЯТНИ ШАКЛЛАНТИРИШ
Мақолада миллат, шахснинг ўзини-ўзи англашида узоқ йиллар давомида шаклланиб, амал қилиб келинган қадриятлар, одатлар, анъаналар ва қарашларнинг ижтимоий-педагогик аҳамияти ўрганилган. Шунингдек, миллий қадриятларимизни ўрганиш, уни ижодий ўзлаштириш, унга амал қилиш орқали ўқувчиларни баркамол шахс бўлиб етишишларига имкон яратиш, уларни атроф-муҳит, табиатга нисбатан онгли муносабатда бўлиш руҳида тарбиялашнинг аҳамияти ёритилган.
Таянч сўз ва тушунчалар: баркамол шахс, тарбия, ахлоқ, қадриятлар, табиат ҳодисалари, табиий офатлар, Наврўз, атроф-муҳит.


МУСАЕВА М.Э. ФОРМИРОВАНИЕ ЭКОЛОГИЧЕСКОЙ КУЛЬТУРЫ УЧАЩИХСЯ НА ОСНОВЕ НАЦИОНАЛЬНЫХ ЦЕННОСТЕЙ
В статье изучено социально-педагогическое значение национальных ценностей, обычаев, традиций, взглядов, сформировавшихся и соблюдаемых в течение многих веков, которые послужили формированию самосознания нации и личности. Также в статье раскрывается роль изучения национальных ценностей, их творческого освоения и соблюдения в создании условий для формирования учащихся гармонично развитыми личностями, воспитания у них сознательного отношения к окружающей среде и природе.
Ключевые слова и понятия: гармонично развитая личность, воспитание, мораль, ценности, природные явления, природные катаклизмы, Навруз, окружающая среда.


MUSAYEVA M.E. FORMING ECOLOGICAL CULTURE OF THE STUDENTS BY THE MEANS OF NATIONAL VALUES
The article is devoted to the social and pedagogical importance of ideas, traditions, customs and values of the nation and human-being’s self-understanding, which were formed and followed for long centuries. Therefore, it also includes learning the national values, mastering it creatively, giving a chance to pupils by following national values, the importance of bringing them up in conscious relations to the environment and nature.
Keywords: a competent person, up-bringing, ethics, values, phenomena, natural disasters, Navruz, environment.

Абдуллаева Ш.А., Хуррамов Э.Э. Бўлажак жисмоний тарбия ўқитувчиларини инновацион фаолиятга тайёрлаш


АБДУЛЛАЕВА Ш.А., ХУРРАМОВ Э.Э. БЎЛАЖАК ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ЎҚИТУВЧИЛАРИНИ ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТГА ТАЙЁРЛАШ
Мақолада бўлажак жисмоний тарбия ўқитувчиларини инновацион фаолиятга тайёрлаш ма-салалари, жисмоний тарбия дарслари мазмунини илмий асосда ташкил қилиш, унинг ташкилий ва технологик асосларини модернизациялаш, келажакда ривожланиш тенденцияларини ишлаб чиқиш, бунда инновацион фаолиятнинг мақсади жамият томонидан белгиланиши ҳамда унинг натижаси жамият манфаатлари билан боғлиқлиги, ёшларни ижтимоий муносабатлар томон йўллаши, ижтимоий тажриба орттириш учун инсондаги табиий имкониятларни рўёбга чиқаришга мўлжалланганлиги тўғрисида фикрлар баён этилган.
Таянч сўз ва тушунчалар: инновация, жисмоний тарбия ўқитувчиси, технология, фаолият, режалаштириш, ташкил этиш, назорат қилиш, баҳолаш, баркамол шахс, кафолатланган натижа.


АБДУЛЛАЕВА Ш.А., ХУРРАМОВ Э.Э. ПОДГОТОВКА БУДУЩИХ УЧИТЕЛЕЙ ФИЗИЧЕСКОЙ КУЛЬТУРЫ К ИННОВАЦИОННОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
В статье освещены вопросы подготовки будущих учителей физического воспитания к инновационной деятельности, организации уроков физической культуры на научной основе, модернизации организационных и технологических основ современного урока физической куль-туры, разработки тенденций перспективного развития. Авторами высказываются мнения о том, что цель инновационной деятельности определяется обществом, а её результат связан с пот-ребностями общества, ориентацией молодёжи на общественные отношения и направлен на реализацию естественных возможностей человека для повышения своего социального опыта.
Ключевые слова и понятия: инновация, учитель физической культуры и воспитания, технология, деятельность, планирование, организация, мониторинг, оценивание, гармонически развитая личность, гарантированный результат.


ABDULLAYEVA SH.A., XURRAMOV E.E. TRAINING OF PHYSICAL CULTURE TEACHERS IN FUTURE TO INNOVATION
There is considered in the article issues of physical culture teachers in future training organization. In article the essence progressive work on the formation and development of professional skills, planning, organization, monitoring and evaluation of future teachers to their innovational activity are discussed.
Keywords: innovation, teacher of physical culture, education technology, planning, organization, monitoring, evaluation, harmoniously developed personality.

Хакимова М. Ахборот кутубхона ва ахборот ресурс марказларида адабиётлар тарғиботини ўтказиш методикаси


ХАКИМОВА М. АХБОРОТ КУТУБХОНА ВА АХБОРОТ РЕСУРС МАРКАЗЛАРИДА АДАБИЁТЛАР ТАРҒИБОТИНИ ЎТКАЗИШ МЕТОДИКАСИ
Мақолада ахборот-кутубхона муассасаларида фойдаланувчиларга кўриш ва танишиш учун тавсия қилинадиган махсус танланган, тизимлаштирилган ахборотлар намойиши, китоблар ёки уларни ифодаловчи материаллар тарғиботини ўтказиш методикаси тўғрисида сўз юритилади.
Таянч сўз ва тушунчалар: каталог, картотека, рўйхатлар, библиографик кўрсаткич, китоб кўргазмалари, оммавий тадбир, муҳим ва унутилмас саналар, кутубхона тақдимотлари.


ХАКИМОВА М. МЕТОДИКА ПРОПАГАНДЫ ЛИТЕРАТУРЫ В ИНФОРМАЦИОННЫХ РЕСУРСНЫХ ЦЕНТРАХ И БИБЛИОТЕКАХ
В статье речь идёт о рекомендуемых для наглядного ознакомления пользователями информационно-библиотечных учреждений различных формах представления информации о специально подобранных и систематизированных изданиях, книгах или материалах, раскрывающих их содержание.
Ключевые слова и понятия: каталог, картотека, списки, библиографические указатели, книжные выставки, массовые мероприятия, значительные и незабываемые даты, библиотечные презентации.


KHAKIMOVA M. TECHNIQUE OF PROMOTION OF THE LITERATURE IN THE INFORMATION RESOURCE CENTERS AND LIBRARIES
The article contains information about exposure books recommended to the users of information library institutions, providing the data of systematic publications, materials, revealing the contents of books.
Keywords: catalogue, card index, lists, bibliographical indexes, book exhibitions, important and unforgettable dates, library posters.

Жабборов Х.Х. Мафкуравий иммунитетни шакллантиришнинг психологик механизмлари


Арапбаева Д.К., Арапбаева Д.К. Ёшларнинг оилавий ҳаётга мослашувида маънавий-ахлоқий масалалар


ЖАББОРОВ Х.Х. МАФКУРАВИЙ ИММУНИТЕТНИ ШАКЛЛАНТИРИШНИНГ ПСИХОЛОГИК МЕХАНИЗМЛАРИ
Мақолада миллий ўзликни англаш, миллий ғурур, миллий қиёфа, миллий характер каби жиҳатларнинг шахс мафкуравий иммунитети шаклланишидаги ўрни ҳақида фикр-мулоҳазалар юритилган. Шунингдек, мақолада мафкуравий иммунитетнинг таркибий қисми асосини ташкил қилувчи инсонпарвар ғоялар, эътиқод, ўзини-ўзи қарор топтириш каби жиҳатларга психологик ёндашувлар ҳақида фикрлар баён этилган.
Таянч сўз ва тушунчалар: ғоя, мафкура, иммунитет, психология, тарбия масалалари, шахслар-аро муносабатлар.


ЖАББОРОВ Х.Х. ПСИХОЛОГИЧЕСКИЕ МЕХАНИЗМЫ ФОРМИРОВАНИЯ ИДЕОЛОГИЧЕСКОГО ИММУНИТЕТА
В статье исследуется проблема роли национального самосознания, национальной гордости, национального облика, национального характера, которые считаются элементами психологических механизмов формирования идеологического иммунитета личности. Также в статье автором высказываются мнения о психологических подходах к таким качествам личности, как гуманные идеи, вера, самоутверждение, которые являются структурной основой идеологического иммунитета.
Ключевые слова и понятия: идея, идеология, иммунитет, психология, вопросы воспитания, межличностные отношения.


DJABBOROV KH.KH. PSYCHOLOGICAL MECHANISM OF IDEOLOGICAL IMMUNITY DEVELOPMENT
In the article is investigated the role of national personality, national pride, character, shape in developing ideological immunity of person. As well the consistence of ideological immunity the humanistic ideas, faith are described in the article.
Keywords: idea, ideology, immunity, psychology, upbringing, relationship between persons.


АРАПБАЕВА Д.К., АРАПБАЕВА Д.К. ЁШЛАРНИНГ ОИЛАВИЙ ҲАЁТГА МОСЛАШУВИДА МАЪНАВИЙ-АХЛОҚИЙ МАСАЛАЛАР
Мақолада оилавий ҳаётга мослашув жараёнида янги турмуш қурган келин-куёвларнинг никоҳга маънавий тайёргарлиги ва унинг аҳамияти хусусида мулоҳаза юритилган. Шунингдек, қозоқ ва ўзбек оилаларига хос бўлган ижтимоий-психологик ва этнопсихологик хусусиятларда оила қоидалари мавжуд бўлиб, уларнинг оилани сақлаш, оилавий низоларни бартараф этиш, оилада ёшларни никоҳга маънавий жиҳатдан тайёрлашдаги аҳамияти ёритилган.
Таянч сўз ва тушунчалар: никоҳ, оила, тарбия, ахлоқ, никоҳга маънавий тайёргарлик, оила-вий мослашув, этнопсихологик хусусиятлар.


АРАПБАЕВА Д.К., АРАПБАЕВА Д.К. ДУХОВНО-НРАВСТВЕННЫЕ ВОПРОСЫ АДАПТАЦИИ МОЛОДЁЖИ К СЕМЕЙНОЙ ЖИЗНИ
В статье авторы раскрывают особенности процесса адаптации молодёжи к семейной жизни и их духовной подготовленности к брачным узам. Авторы рассматривают в духовной подготовленности молодёжи к брачной жизни особую значимость социально-психологической и этнопсихологической специфики, присущей казахским и узбекским семьям в сохранении семьи и улаживании конфликтных ситуаций,
Ключевые слова и понятия: брак, семья, воспитание, духовность, духовная подготовка к семейной жизни, адаптация к семейной жизни, этнопсихологические особенности.


ARAPBAEVA D.K., ARAPBAEVA D.K SPIRITUAL AND MORAL ADAPTATION OF YOUNG PEOPLE TO THE CHALLENGE OF FAMILY LIFE
The authorқ reveal the peculiarities of the process of adaptation to family life newlyweds and spiritual preparedness for marriage ties. There is examined the spiritual readiness of youth to married life special importance of social and psychological and ethno-psychological specificity in preserving the family, setting the conflict inherent in the Kazakh and Uzbek families.
Keywords: marriage, family, education, spirituality, spiritual preparation for family life, adaptation to family life, the specificities.

Жумаев Ш.Ғ., Сиддиқов Л.Б. Глобаллашув даврида таълим-тарбия моҳияти ва педагог ўқитувчилар масъулияти


ЖУМАЕВ Ш.Ғ., СИДДИҚОВ Л.Б. ГЛОБАЛЛАШУВ ДАВРИДА ТАЪЛИМ-ТАРБИЯ МОҲИЯТИ ВА ПЕДАГОГ-ЎҚИТУВЧИЛАР МАСЪУЛИЯТИ
Мақолада глобаллашув даврида таълим-тарбия моҳияти, уни ташкил қилиш йўллари, ушбу тизимда замонавий ўқитувчилар олдида турган улкан масъулият ҳақида фикрлар баён этилган. Шу билан бирга ўқувчи-ёшлар маънавиятига таҳдид солаётган уяли телефон, интернет, аудиовидео дискдаги салбий материаллар каби воситалар хавфи, ушбу хавфнинг олдини олиш тўғрисида маълумот ёритилган.
Таянч сўз ва тушунчалар: глобаллашув даври, таълим-тарбия, тизим, интернет, аудио-видео дисклар, таҳдидларнинг олдини олиш, масъулият, педагогик жараён.


ЖУМАЕВ Ш.Г., СИДДИҚОВ Л.Б. СУЩНОСТЬ УЧЕБНО-ВОСПИТАТЕЛЬНОГО ПРОЦЕССА И ОТВЕТСТВЕННОСТЬ ПЕДАГОГОВ-УЧИТЕЛЕЙ В ПЕРИОД ГЛОБАЛИЗАЦИИ
В статье раскрываются вопросы сущности учебно-воспитательного процесса в период глобализации, пути его организации, большой ответственности, стоящей перед современными учителями в процессе воспитания молодёжи. Также в статье освещаются вопросы предотвращения угроз духовности учащейся молодёжи, которые оказываются в условиях информационной среды через мобильную связь, интернет, записи негативного характера на аудио и видеоносителях.
Ключевые слова и понятия: глобализация, учебно-воспитательный процесс, система, интернет, аудио-видео диски, профилактика угроз, ответственность, педагогический процесс.


JUMAYEV SH. G., SIDDIKOV L.B. EDUCATION, UPBRINGING AND RESPONSIBILITY OF TEACHERS IN THE GLOBALIZATION CIRCUMSTANCES
In this article the essence of educational process in circumstances of globalization, the ways of developing the quality of teaching, with a big responsibilities facing into the modern teachers in the process of upbringing the youth are described. Also the article deals with some issues of upbringing the youth in the field of information, threats coming through Internet, mobile communications, other informational spheres and the ways of prevention from those threats.
Keywords: globalization, teaching educational process, system, Internet, audio video disc, threats, prevention, responsibility, pedagogical process.

Аслонов И.Н. Ўқувчиларни касбга йўналтиришда оила, маҳалла ва таълим муассасаларининг ҳамкорлиги масалалари


АСЛОНОВ И.Н. ЎҚУВЧИЛАРНИ КАСБГА ЙЎНАЛТИРИШДА ОИЛА, МАҲАЛЛА ВА ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИНИНГ ҲАМКОРЛИГИ МАСАЛАЛАРИ
Мақолада ўқувчиларни касбга йўналтиришда оила, маҳалла ва таълим муассасаларининг ҳамкорлиги йўналишида олиб борилаётган чора-тадбирларнинг педагогик-психологик аҳа-мияти, ушбу ишларни олиб боришда умумий ўрта таълим мактаб ўқувчиларини касб-ҳунарга йўналтириш, касб танлаш, ўқувчи шахсининг келажакда малакали мутахассис бўлиб етишиши, ундаги тегишли ижтимоий ва касбий сифатларнинг шаклланишига замин яратадиган услублар тўғрисида фикрлар баён этилган.
Таянч сўз ва тушунчалар: касбга йўналтириш, оила, маҳалла, таълим муассасалари, ҳамкорлик, педагогика, психология, касб танлаш, ўқувчи шахси, мутахассис, касбий сифатлар.


АСЛОНОВ И.Н. ВОПРОСЫ СОТРУДНИЧЕСТВА СЕМЬИ, МАХАЛЛИ И ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫХ УЧРЕЖДЕНИЙ В ПРОФОРИЕНТАЦИИ УЧАЩИХСЯ
В статье освещаются вопросы педагогическо-психологического значения совместной работы семьи, махалли и учебных заведений по профориентации учащейся молодёжи, высказываются мнения о методах, создающих основу для профориентационной работы в средних школах, выбора профессии, подготовки в будущем из учащегося квалифицированного специалис-та, формированию у учащихся социальных и профессиональных качеств.
Ключевые слова и понятия: профориентация, семья, махалля, учебные заведения, сотрудничество, педагогика, психология, выбор профессии, личность учащегося, специалист, профессиональные качества.


ASLONOV I.N. ISSUES OF COOPERATION OF FAMILY, LOCAL COMUNITY AND EDUCATIONAL INSTITUTIONS IN CAREER COUNSELLING OF STUDENTS
The article highlights the issues of vocational guidance of young people studying, pedagogical psychological significance in the family cooperation and educational institutions, guidance work in secondary schools, as well the methods disclosed forms professional quality when choosing a profession.
Keywords: career guidance, family, educational institution, cooperation, pedagogy, psychology, choice of profession, the person teaching, professional quality.

Абдураҳмонова З.А. Зaмонaвий ўқитувчининг шахсий компетенциясини шакллантириш муаммолари


Очилов Ф.И. Илғор педагогик технологиялар асосида бошланғич синфларда дарс самарадорлигини оширишнинг хусусиятлари


АБДУРАҲМОНОВА З.А. ЗAМОНAВИЙ ЎҚИТУВЧИНИНГ ШАХСИЙ КОМПЕТЕНЦИЯСИНИ ШАКЛЛАНТИРИШ МУАММОЛАРИ
Мақолада таълим жараёнини ташкил этиш ва ўқувчиларни тарбиялашда ўқитувчининг педа-гогик хусусиятларининг аҳамияти, таълим-тарбия жараёнида шахс шаклланиши юзасидан илмий мушоҳадалар илгари сурилган.
Таянч сўз ва тушунчалар: педагогик жараён, таълим, тарбия, педагог, ўқитувчи, ҳамкорлик, шахс, миллийлик, шакллантириш.


АБДУРАҲМОНОВА З.А. ПРОБЛЕМЫ ФОРМИРОВАНИЯ ЛИЧНОЙ КОМПЕТЕНЦИИ СОВРЕМЕННОГО ПРЕПОДАВАТЕЛЯ
В статье высказываются научные воззрения автора по вопросам роли педагогических качеств учителя в организации учебно-воспитательного процесса и воспитания учащихся, формировании личности в ходе учебно-воспитательного процесса.
Ключевые слова и понятия: педагогический процесс, образование, воспитание, педагог, учитель, сотрудничество, личность, национальная особенность, формирование.


ABDURAKHMANOVA Z.A. PROBLEMS OF DEVELOPMENT OF PERSONAL COMPETENCE OF THE MODERN TEACHER
There is considered in the article the importance of scientific approach in the formation of the pedagogical feature of teacher’s personality, as well as paid attention to of pupil forming in organization of teaching and educational process.
Keyword: pedagogical process importance development, treining, personality formation, the teacher, the process.


ОЧИЛОВ Ф.И. ИЛҒОР ПЕДАГОГИК ТЕХНОЛОГИЯЛАР АСОСИДА БОШЛАНҒИЧ СИНФЛАРДА ДАРС САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ
Мақолада бошланғич синф ўқув жараёни самарадорлигини оширишнинг муаммолари ва уларни бартараф этишдаги ечимларнинг педагогик хусусиятлари очиб берилган. Шунингдек, бошланғич синфларда илғор педагогик технологияларни самарали жорий этиш ва улардан оқилона фойдаланиш самарадорлиги ҳақида фикр юритилган.
Таянч сўз ва тушунчалар: ўқитиш жараёни, педагогик технология, маҳорат, техника, усул, са-марали усуллар, мақсад, вазифа, фаоллик, пировард натижа, кафолатли таълим.


ОЧИЛОВ Ф.И. ОСОБЕННОСТИ ПОВЫШЕНИЯ ЭФФЕКТИВНОСТИ УРОКОВ В НАЧАЛЬНЫХ КЛАССАХ НА ОСНОВЕ ПЕРЕДОВЫХ ПЕДАГОГИЧЕСКИХ ТЕХНОЛОГИЙ
В статье раскрываются проблемы повышения эффективности учебного процесса в начальных классах и педагогические особенности их решения. Также уделено особое внимание на эффективное внедрение передового педагогического опыта в начальных классах и процессам их умелого использования.
Ключевые слова и понятия: процесс обучения, педагогическая технология, мастерство, техника, метод, эффективные методы, цель, задачи, активность, конечный результат, гарантированное образование.


OCHILOV F.I. FEATURES ADVANCED EDUCATIONAL TECHNOLOGY IN THE DEVELOPMENT OF THE LESSONS EFFECTIVENESS IN PRIMARY SCHOOL
This article describes some problems of increasing the efficiency of educational process in primary classes and pedagogical features of their solutions. Also, correct organizing the advanced technology and process of effective implementation are considered.
Keywords: training process, pedagogical texnology, master, technical, method, effective methods, will, task, the active, the ultimate result, guaranteed education.